Een derde van de mensen die het afgelopen jaar gebruikmaakten van spoedzorg, had een geheel of gedeeltelijk negatieve ervaring. Dat komt deels omdat niet altijd de juiste diagnose wordt gesteld. Verder voldeden geboden zorg en wachttijden vaak niet aan de verwachting. Dat blijkt uit de meldactie Spoedzorg van patiëntenfederatie NPCF.
Cliënten ervaren een gebrek aan informatie over kwaliteit of wisten vooraf niet goed waar ze terecht moesten met hun spoedvraag. Verder blijkt dat mensen in het algemeen weinig kennis hebben van de financiële gevolgen van een bezoek aan een spoedvoorziening; tweederde weet niet dat voor de SEH en ambulance een verplicht eigen risico geldt.
Te weinig informatie
“Er is weinig informatie beschikbaar over de kwaliteit van spoedzorg. Daar moet openheid over komen,” zegt NPCF-directeur Wilna Wind. “Dat geldt zowel voor spoedeisende hulpafdelingen van ziekenhuizen als voor huisartsenposten. Veel mensen hebben negatieve ervaringen gemeld. Die gaan vaak over gemaakte fouten bij de diagnose en over de lange wachttijden. Als dat bij de ene spoedvoorziening veel vaker gebeurt dan bij de andere, zegt dat alles over kwaliteit. Dat inzicht in kwaliteit is er tot nu toe nog niet. Maar daar hebben mensen wel recht op.”
Kwaliteit spoedzorg
Meer informatie over de kwaliteit van spoedzorg is nodig, vindt 77 procent van de deelnemers. Uit de meldactie blijkt dat slechts 27 procent van de deelnemers weet of er verschil is in kwaliteit van SEH’s, terwijl 82 procent het belangrijk vindt om dit te weten. En 71 van de deelnemers is bereid om bij spoed verder te reizen als de zorg daar beter is afgestemd op hun vraag. Ruim driekwart van de 9000 deelnemers is het eens met de stelling dat als een SEH geen goede kwaliteit van zorg biedt, het beter is dat deze sluit. Zorgverzekeraars Nederland (ZN) pleitte in een vrijdag uitgebrachte visie voor het concentreren van gespecialiseerde spoedeisende hulp in een kleiner aantal ziekenhuizen om de zorg te verbeteren.
Verkeerde spoedvoorziening
De ervaringen zijn vaker negatief als mensen vooraf niet goed wisten waar ze moesten zijn met hun spoedvraag. Een op de tien deelnemers kwam zo op een verkeerde plek terecht. Zo meldt een cliënt: “Contact gehad in de avond met HAP in verband met pijn op de borst en rug. Diagnose dienstdoende arts: naweeën griep, neem 2 paracetamol. Volgende dag naar vervangende huisarts geweest. Resultaat: direct naar ziekenhuis voor ECG, binnen half uur een acute dotteroperatie”.
“Vooral bij spoed is het van belang dat mensen niet van het kastje naar de muur worden gestuurd maar meteen op de goede plek terechtkomen,” zegt Wilna Wind. Zij pleit ervoor de mogelijkheden gaan benutten die er technisch gezien al lang zijn, ook voor spoedzorg: “Er zijn al apps die patiënten helpen te bepalen welke hulp ze nodig hebben. En bijvoorbeeld videoconsulten kunnen helpen, waarbij patiënten thuis een oordeel krijgen van een professional. Dat klinkt nu nog heel futuristisch, maar vijfentwintig jaar geleden had ook niemand nog van email gehoord.”
Kwaliteitseisen
“Al met al blijkt dus uit de meldactie dat mensen niet altijd weten wat ze kunnen verwachten van spoedzorg, en van welke kwaliteit die zorg is. Dat moet veranderen,” aldus Wilna Wind. De NPCF wil dat er strenge en bindende kwaliteitseisen komen voor spoedzorg waarop gehandhaafd kan worden. Die gegevens moeten ook worden omgezet naar informatie die voor patiënten beschikbaar en begrijpelijk is. “We weten dat openheid over kwaliteit een enorme impuls geeft aan zorgaanbieders om het nog beter te gaan doen. En dat is hard nodig.”
Eén loket
Spoedzorg moet volgens de NPCF zodanig georganiseerd zijn dat er niet meer onnodig een beroep wordt gedaan op dure zorg, waar een huisarts kan volstaan. De patiëntenfederatie pleit daarom voor één loket waar een patiënt met zijn acute zorgvraag terecht kan: een huisartsenpost bij de spoedeisende hulp. Daar werken doktersassistentes, gespecialiseerde verpleegkundigen, (huis)artsen en specialisten samen om patiënten zo snel mogelijk de juiste zorg te bieden. “Zo is het voor patiënten duidelijk waar ze met hun acute zorgvraag naartoe kunnen. Spoedeisende klachten die niet kunnen wachten, kunnen dan op de huisartsenpost afgehandeld worden. Als inzet van medisch specialistische zorg nodig is kunnen patiënten direct doorgestuurd worden naar de SEH” zegt Wilna Wind.