Als het aan de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) ligt, declareren behandelaars en instellingen in de geestelijke gezondheidszorg (ggz) voortaan activiteiten in plaats van behandelingen. Dat schrijft de NZa in het voorstel Verbetering werking DBC-systeem.
Grofmazige productstructuur
Aanleiding voor het voorstel is de grofmazige productstructuur van DBC’s in de ggz. Dat belemmert volgens de NZa de voorspelbaarheid en transparantie en leidt tot negatieve gevolgen voor zorginkopers en consumenten. Het belangrijkste effect is volgens de NZa dat de tariefonderbouwing kwetsbaar is, wat de NZa hindert in haar wettelijke taak goede tarieven vast te stellen.
Vervolgonderzoek
Daarnaast werd de zorgautoriteit in augustus door het College van Beroep (CBb) aangezet tot een vervolgonderzoek naar de gevolgen van de invoering van DBC-bekostiging in de ggz. Het CBb ontsloeg toen de vrijgevestigde zorgaanbieders in de tweedelijns GGZ voorlopig van de verplichting diagnosegegevens te vermelden op hun declaraties.
De DBC-matrix
De NZa presenteert de zogeheten DBC-matrix als een mogelijk antwoord op de huidige problemen van de DBC-systematiek. Het voorstel verder op de bestaande DBC-systematiek. De DBC-matrix gaat uit van bekostiging via de declaratie van activiteiten, planning en verantwoording vinden plaats op DBC-niveau en de koppeling tussen activiteiten en diagnose blijft bestaan. Randvoorwaarden voor de werking van de DBC-matrix is dat de koppeling tussen de activiteiten en de diagnose verplicht is. Deze koppeling berust op artikel 36, 45 en 62 van de Wet marktordening gezondheidszorg.
Transparantie
Volgens de NZa creëert de DBC-matrix op het niveau van de zorgaanbieder veel transparantie en vormt zo belangrijke input voor de gesprekken tussen zorgverzekeraar en -aanbieder. En de overheid krijgt meer inzicht in de geleverde zorg en de daaraan verbonden kosten.
Uitgangspunten
Als uitgangspunten bij het voorstel noemt de NZa allereerst dat zij voortbouwt op de reeds bestaande DBC-systematiek. Ten tweede wil zij met haar voorstel reeds bestaande afspraken en initiatieven van veldpartijen niet belemmeren. Ten derde heeft de NZa bij haar voorstel de randvoorwaarden van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) voor prestatiebekostiging in acht genomen.
Nieuwe rolverdeling
De NZa ziet voor haarzelf een rol waarbij zij minder reguleert en zich richt op het vaststellen van de activiteiten met de bijbehorende tarieven. De NZa stelt niet langer de DBC’s, maar zorgactiviteiten vast. Haar primaire taak wordt het definiëren van de zorgactiviteiten die de bouwstenen vormen van de DBC-matrix. Door het principe van ‘minimal regulation’ toe te passen, zegt de NZa reeds bestaande afspraken en initiatieven van veldpartijen niet te belemmeren. Volgens het voorstel gaan zorgverzekeraar en de zorgaanbieder onderhandelen over de te leveren zorg. Dit is een randvoorwaarde voor de werking van de DBC-matrix.
Beroepszaak
De NZa voorziet dat het bij de toepassing van de DBC-matrix niet noodzakelijk is om diagnosegegevens op patiëntniveau te verstrekken. Hiermee denkt de NZa tegemoet te komen aan de recente uitspraak van het CBb. Binnen de DBC-matrix kunnen enkel de uitgevoerde activiteiten in rekening worden gebracht bij de patiënt.
Toekomstperspectief
Een oplossing voor de problemen in de DBC-systematiek zal, ongeacht de richting waarin deze oplossing gekozen wordt, moeten passen binnen het pad naar prestatiebekostiging. De NZa heeft in juni 2010 geadviseerd hoe een overgangsregime richting prestatiebekostiging vormgegeven kan worden. Als de DBC-matrix wordt ingevoerd, kan eenzelfde traject worden gevolgd zoals reeds geadviseerd. Een overstap naar de DBC-matrix betekent echter niet vanzelfsprekend een gelijktijdige overstap naar prestatiebekostiging. Het is mogelijk om zorgaanbieders enkel te financieren op basis van de zorgactiviteiten en pas later de overstap naar prestatiebekostiging te maken.
Korte termijn
Het onderhoud van de productstructuur is hiermee niet langer gekoppeld aan tarieven en wordt daardoor eenvoudiger en flexibeler. Binnen dit systeem is het voor de zorgverzekeraar en de zorgaanbieder mogelijk om afspraken te maken over een doelgroepenbenadering via bijvoorbeeld een case payment systeem.
De NZa verwacht dat VWS in november beslist over het al dan niet uitwerken en invoeren van de DBC-matrix. De NZa is van mening dat implementatie van DBC-matrix op korte termijn mogelijk is en streeft daarom naar implementatie per 1 januari 2012 indien er door VWS een go wordt gegeven. De NZa wil het liefst de prestatiebekostiging gelijktijdig met de DBC-matrix invoeren.
