De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) probeert huisgenoten van langdurige zieken indirect alsnog te verplichten tot het geven van mantelzorg. Dat betoogt CDA-Kamerlid Mona Keijzer woensdag in De Telegraaf.
Volgens de koepelorganisatie mogen gemeenten anderhalf uur “bovengebruikelijke zorg” in rekening brengen bij de cliënt, zo staat in een brief aan gemeenten. Volgens Keijzer staat dit haaks op de wettelijke regels die de hoogste rechter in mei nog bekrachtigde. “Ik waarschuw gemeenten vast: als je dit invoert, zal je rechtszaak na rechtszaak verliezen”, aldus Keijzer in de Telegraaf.
Volgens staatssecretaris Van Rijn mag mantelzorg nooit een verplichting zijn. “Het lijkt er nu op dat de gemeente eerst kijkt of er mantelzorg verleend wordt, en dan bekijkt hoeveel zorg extra er nog nodig is”, aldus Van Rijn. “Maar het moet juist andersom.”
Gemeenten zijn vanaf volgend jaar verantwoordelijk voor onder meer de thuishulp. Tegelijk wordt hier fors op bezuinigd. Om de thuishulp betaalbaar te houden, lobbyde de VNG vorig jaar voor een wettelijke plicht tot mantelzorgen. De hoogste rechter bepaalde in mei echter dat mensen hier niet toe mogen worden gedwongen.
‘Misvatting’
Volgens de VNG berust het bericht in de Telegraaf op een misverstand. “Mantelzorg is nooit verplicht”, laat de VNG in een verklaring weten. “De Centrale Raad van Beroep (CRvB) heeft onlangs bepaald dat een oude AWBZ-regel hierover (Rijksbeleid uit 2013) niet langer van toepassing is. Belangrijker is dat de kern van de decentralisatie van AWBZ-taken naar de Wmo nu juist is dat gemeenten niets opleggen, maar in gesprek gaan met inwoners over de benodigde ondersteuning en over wat zij zelf nog kunnen doen of organiseren.”
Een VNG-ledenbrief over de nieuwe Wmo-modelverordening noemt de oude AWBZ-regel nog wel. Gezien de uitspraak van de CRvB heeft de VNG de ledenbrief aangepast.