Zorgsector groeit, maar algemene ziekenhuizen en gehandicaptenzorg blijven achter

Beeld: apinan/stock.adobe.com

Uitgesplitst naar sector zijn er echter grote verschillen te zien. Waar de umc’s groeiden, zagen algemene ziekenhuizen en gehandicaptenzorg hun bedrijfsresultaat dalen. Dat blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

Het gezamenlijk bedrijfsresultaat van de vier grootste zorgsectoren is in 2023 vergeleken met een jaar eerder met 14,1 procent gestegen naar 1,6 miljard euro, becijfert het CBS. Een jaar eerder daalde het bedrijfsresultaat van deze sectoren nog met ruim 30 procent. Deze verbetering werd veroorzaakt doordat de totale opbrengsten sterker stegen dan de totale kosten.

Hogere tarieven

De opbrengsten van de vier grootste zorgsectoren stegen in 2023 met 7,2 procent ten opzichte van het jaar ervoor. “Dit komt vooral door hogere tarieven voor geleverde zorg”, licht het CBS toe. “Zorgaanbieders konden hiermee loonstijgingen compenseren die het gevolg waren van nieuw afgesloten cao’s en overige kostenstijgingen vanwege inflatie. Zo hadden zorgaanbieders te maken met een sterke stijging van de prijzen voor voeding en energie.”

Gehandicaptenzorg

Wat verder ingezoomd blijkt dat niet alle vier grootste zorgsectoren het gezamenlijk bedrijfsresultaat in 2023 zagen stijgen. “Het bedrijfsresultaat van de geestelijke gezondheidszorg verdubbelde bijna vergeleken met een jaar eerder, en groeide naar 156 miljoen euro. Van de verpleeghuis- en verzorgingshuizen en thuiszorg nam het in die periode met 45,4 procent toe naar 548 miljoen euro. Dat is voor beide sectoren nog wel onder het niveau van 2021. Het bedrijfsresultaat van de gehandicaptenzorg is voor het tweede jaar op rij gedaald, met 21,3 procent naar 159 miljoen euro.”

Algemene ziekenhuizen en umc’s

Opvallend is het verschil in bedrijfsresultaat tussen algemene ziekenhuizen en umc’. “Het bedrijfsresultaat van de ziekenhuizen is met 729 miljoen euro vrijwel gelijk gebleven aan 2022. Bij de algemene ziekenhuizen is het bedrijfsresultaat echter gedaald (-15,5 procent), terwijl dit bij de universitair medische centra toenam (+29,1 procent).”

Investeringen

De verschillen tussen de vier grootste sectoren werken door in de investeringen die ze kunnen doen. “De investeringen van de vier grootste zorgsectoren namen in 2023 vergeleken met een jaar eerder met 5,6 procent toe tot 4,1 miljard euro. Bij de universitair medische centra stegen de investeringen met 17,2 procent ten opzichte van een jaar eerder. Alleen bij de categorale ziekenhuizen (-1,2 procent) en de verpleeghuis- en verzorgingshuizen en thuiszorg (-3,2 procent) namen de investeringen af.”

Personeel

De uitgaven aan uitzendkrachten en overig ingehuurd personeel stegen in 2023, net als in voorgaande jaren, door de krappe arbeidsmarkt, stelt het CBS vast. “De uitgaven aan inhuur van personeel voor de vier grootste zorgsectoren namen met 11,2 procent toe tot 4,7 miljard euro. Hierdoor groeide het aandeel van de kosten van uitzendkrachten en overig ingehuurd personeel in de totale personeelskosten.”

Gehandicaptenzorg uiterste

Ook hier zijn weer verschillen te zien. “Het aandeel kosten uitzendkrachten en overig ingehuurd personeel loopt sterk uiteen”, aldus het CSB. “Bij de ziekenhuizen is dit aandeel met 5,5 procent van de totale personeelskosten relatief laag, en is dat ten opzichte van 2022 vrij stabiel gebleven. Het andere uiterste vormt de gehandicaptenzorg, waar het aandeel van de inhuur van uitzendkrachten en overig ingehuurd personeel het hoogst is en het laatste jaar nog verder steeg; van 11,8 procent in 2022 tot 12,8 procent in 2023.”