Zorgaanbieders in de care hebben te weinig zicht op de risico’s rond vastgoed en kostprijzen. Dat constateert dienstverlener SDB Groep op basis van een pilot rond integraal risicomanagement.
Integraal risicomanagement begint volgens Michel van der Ark, consultant organisatieadvies bij SDB Groep, bij het scherp vast stellen van de organisatiedoelstellingen. “Instellingen hebben op zich hun doelstellingen wel helder, maar ze verzuimen die vaak voldoende eenduidig, concreet en meetbaar te formuleren”, vat Van der Ark de bevindingen uit de pilot samen. Doordat maat en getal onvermeld blijven, is het lastig om exact vast te stellen of de betreffende bedrijfsdoelstellingen daadwerkelijk gehaald zijn, laat staan dat het mogelijk is om een risicoprofiel op te stellen.
Gat
De pilot leert volgens Van der Ark dat het gebrekkige zicht op risico´s zich met name voordoet op het terrein van de kapitaallasten en het boekwaardeprobleem. Ook hebben instellingen vaak te weinig inzicht in actuele kostprijzen. Hetzelfde geldt voor de gevolgen van het scheiden van wonen en zorg. Hiermee verdwijnt de huisvestingscomponent uit de reguliere vergoeding. Dit kan grote gevolgen hebben voor de inkomsten van zorgaanbieders. “De huidige vergoeding in het kader van de normatieve huisvestingscomponent kan zo’n 1000 euro voor een verzorgingseenheid bedragen. Als je diezelfde eenheid moet verhuren heb je het over een maximale huurprijs van vier à vijfhonderd euro”, rekent Van der Ark voor. “Dan valt er dus een enorm gat.”
Apathisch
Daar komt nog eens bovenop dat zorgaanbieders door de afschaffing van de contracteerplicht het risico lopen dat ze kwalitatief slechte huisvesting helemaal niet meer kwijt kunnen. Volgens Van der Ark betekent integraal risicomanagement dat instellingen ook een realistische doorrekening maken van dit soort worst case scenario´s. “Het probleem is dat het in de zorg vaak heel lang duurt voordat maatregelen worden doorgevoerd”, aldus Van der Ark. “Doordat ideeën zo lang boven de markt blijven hangen, ontstaat er bij aanbieders een apathische houding. Maar die nieuwe risico´s betekenen echt dat je als aanbieder proactief zult moeten optreden.” Van der Ark wijst er in dit verband op dat integraal risicomanagement binnen afzienbare tijd meegewogen gaat worden bij de accountantsverklaring.
Zachte kant
“Belangrijk is dat naast de harde kant ook de zachte kant van de bedrijfsvoering de strategische doelen ondersteunt”, vult senior consultant Ton van Bladel, die met Van der Ark de pilot rond integraal risicomanagement begeleidde, aan. Van Bladel denkt daarbij aan zaken als leiderschap, personeelsbeleid, cultuur en motivatoren. “Je kunt bijvoorbeeld wel persoonlijke ontwikkelingsplannen opstellen, maar als je die niet koppelt aan de organisatiedoelen, verdwijnen ze in een bodemloze put. De uitdaging is dus om ook de zachte kant meetbaar te maken.”
Seminar
SDB Groep geeft een nadere toelichting op integraal risicomanagement tijdens een seminar op 22 maart. Gastsprekers zijn interim-bestuurder Charles Laurey (De Zonnehuizen, Meavita) en Hein Griffioen, mede-auteur van het boek Op leven en dood, waarin zorgbestuurders vertellen over calamiteiten in hun organisatie. Namens de SDB Groep spreekt senior consultant Van Bladel.