De omvang van de geleverde zorg door ziekenhuizen is de afgelopen jaren licht gestegen, met zo’n anderhalf procent. De beperkte groei komt volledig voor rekening van de Samenwerkende Topklinische opleidingsZiekenhuizen (STZ), terwijl de algemene ziekenhuizen gelijk bleven in volume.
Dat stellen onderzoekers van adviesbureaus AT Osborne en Performation in hun analyse naar de productieontwikkeling van topklinische en algemene ziekenhuizen tussen 2014 en 2016, onderdeel van het brancherapport ‘Transitie in zorg & infrastructuur’.
Onderzoekers Holger Wagenaar en Theofiel Jetten keken naar de ziekenhuisproductie in aantal en omvang van het aantal DOT’s. Probleem daarbij is dat de DOT-structuur en de prijzen elk jaar veranderen. Om een vergelijking te kunnen maken hebben de onderzoekers alle zorgactiviteiten van 2014 tot en met 2016 daarom gegroepeerd volgens de systematiek van 2016 en gewaardeerd tegen de gemiddelde prijs in dat jaar.
Ziekenhuizen laten wat betreft productie een zeer beperkte groei zien, aldus de onderzoekers. Acute zorg nam de afgelopen jaren af, tegenover een lichte stijging van de chronische en electieve (niet-spoedeisende) zorg. Oncologische zorg steeg de afgelopen jaren het sterkst. De kosten voor dure geneesmiddelen zijn buiten beschouwing gelaten.
Uit de verdeling naar het aantal behandelde patiënten blijkt dat de chronisch zorg veruit de grootste categorie patiënten in het ziekenhuis is. Chronische zorg beslaat veertig procent van het totaal aantal behandelde patiënten, gevolgd door electieve zorg (32 procent), acute zorg (20 procent) en oncologische zorg (8 procent).
Complexiteit
De verschillen tussen de topklinische en algemene ziekenhuizen wat betreft complexiteit van de geleverde zorg zijn de afgelopen jaren toegenomen. Zo is de complexiteit van behandelingen, uitgedrukt in gemiddelde kosten per patiënt, in de STZ-ziekenhuizen 15 procent hoger dan in de algemene ziekenhuizen. In 2014 bedroeg dit verschil nog 12,5 procent.
Ook de verdeling naar type zorg laat verschillen zien tussen de ziekenhuizen. In 2016 was de omvang van de acute en de electieve zorg in de algemene ziekenhuizen procentueel groter dan in de STZ-ziekenhuizen. De omvang van de chronische zorg was daarentegen kleiner in de algemene ziekenhuizen. Dat in de STZ-ziekenhuizen meer oncologische zorg wordt geboden is logisch, aldus de onderzoekers.
Ouderen
Het aandeel kwetsbare ouderen in ziekenhuizen is blijkens het rapport “substantieel” en neemt geleidelijk toe. Zo’n 48 procent van de totale zorg komt voor rekening van de groep 65-plussers. Dit percentage groeit jaarlijks met 1 procent.
Factoren die de komende jaren van invloed zijn op de productiviteitscijfers zijn de ontwikkelingen op het gebied van ICT en e-health en de veranderende kijk op gezondheid en de veranderende opstelling van de patiënt. Ook de “behoorlijke krapte” op de arbeidsmarkt heeft invloed, aldus de onderzoekers.