Verpleeghuizen moeten minimaal twee zorgverleners beschikbaar hebben voor zorg en ondersteuning bij intensieve zorgmomenten. Deze tijdelijke norm uit het Kwaliteitskader Verpleeghuiszorg is deze maand door het Zorginstituut Nederland in het register opgenomen en wordt daarmee de standaard.
Bezettingsnormen zijn onderwerp van discussie sinds publicist Hugo Borst en Carin Gaemers, lid van de cliëntenraad van de Rotterdamse zorginstelling Laurens, hun manifest voor de ouderenzorg lanceerden in 2016. Daarin stelden zij dat er op acht verpleeghuisbewoners ten minste twee medewerkers moesten zijn.
In januari 2017 kwam er een personeelsnorm op tijdelijke basis. In het begin was er nog veel onduidelijkheid over de toepassing van nieuwe regel. Hoe groot mocht de groep bewoners zijn en moesten de twee medewerkers steeds tegelijkertijd aanwezig zijn? De nieuwe norm kon op kritiek van de politiek rekenen. De SP vond de norm voor de te veel interpretatie openstaan. De PvdA vond het opvallende dat zorginstellingen de norm niet begrepen terwijl brancheorganisatie ActiZ eraan had meegewerkt. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd liet destijds al weten dat er bij het toezicht rekening zou worden gehouden met de grote verschillen tussen aanbieders.
Context
Eind 2018 is ervoor gekozen om de norm zelf contextafhankelijk te maken. Dat wil zeggen dat er altijd naar de specifieke situatie bij verpleeghuizen wordt gekeken. De noden en verlangens van bewoners zijn onderdeel van de inkoopgesprekken tussen aanbieders van verpleeghuiszorg en de zorgkantoren. Aanbieders moeten doorlopend duidelijk maken wie de bewoners zijn, welke behoeften ze hebben en wat dit betekent voor de personele bezetting en competenties.
Veldpartijen en ook het Zorginstituut stellen dat de context-gebonden personeelsnorm het belang van kwalitatief goede zorg en tegelijkertijd doelmatige zorg borgt. Samen met 40 teams van zorginstellingen zijn in opdracht van de stuurgroep Kwaliteit Verpleeghuiszorg een handreiking en instrumenten ontwikkeld die helpen om de personeelssamenstelling, die past bij de zorg voor de bewoners van een zorgorganisatie, te kunnen vaststellen. Naast passende zorg wordt ook gekeken naar doelmatigheid.
Competenties
ActiZ benadrukte in december dat de sleutel voor goede zorg niet ligt in één kwantitatieve norm. Volgens de branchevereniging draait het om een verantwoorde personeelssamenstelling, die is afgestemd op de behoeften van de bewonersgroep. Dit betekent niet alleen voldoende medewerkers, maar ook de juiste mix van competenties.
Het Zorginstituut heeft de personeelsnorm getoetst en een positief oordeel geveld. De personeelsnorm en de indicatoren worden per 21 januari 2019 opgenomen in het openbare register. Het Register is de centrale plek voor informatie over kwaliteit van zorg in Nederland. Opname in het Register betekent dat de normen en indicatoren gelden voor alle verpleeghuizen in Nederland.