Het is de olifant in de kamer: een van de grootste maatschappelijke opgaven van deze tijd die ons allemaal raakt. Als we niet met urgentie handelen, lopen we vast. In de zorg, onze economie en ons dagelijks leven. In relaties, welzijn en welvaart.
Welkom in Nederland in 2040
In 2040 is één op de vier Nederlanders 65 jaar of ouder. Zelf ben ik dan 71. Een op de 3 vrouwen krijgt dementie. Ik realiseer me dan ook heel goed dat dementie hoe dan ook een grote rol gaat spelen in mijn leven. Of ik nu te maken krijg met mijn eigen geheugen of dat van mijn zusjes, vriendinnen of buurvrouw. En daarmee ook in het leven van mijn kinderen, collega’s en vrienden.
Dementie raakt niet alleen de zorg. Het raakt ook de wijkagent, de supermarktmedewerker en de ambtenaar aan het loket. En het raakt de samenleving als geheel. Mantelzorgers raken overbelast, moeten minder gaan werken. Naast de psychische overbelasting komen zij ook steeds vaker in de financiële problemen. Ik ken mensen die hun huis moesten verkopen omdat ze van twee fulltime inkomens teruggingen naar één parttimebaan om voor hun partner met dementie te kunnen zorgen. En mensen met dementie zijn steeds vaker alleenstaand. Als er al kinderen zijn, dan wonen die meestal niet om de hoek.
De gevolgen zijn niet vrijblijvend
Dementie is een progressieve ziekte. Mensen willen zo lang mogelijk thuis blijven wonen, en terecht. Ze willen actief blijven, meedoen en sociaal verbonden zijn. Dat helpt allemaal om de zorgvraag uit te stellen, maar dat lukt alleen in een samenleving die daarop is ingericht.
Precies daar wringt het. Want het aantal zorgprofessionals groeit niet mee. En terwijl het water de sector aan de lippen staat, horen we geluiden over verdere bezuinigingen. Gemeenten worstelen met huisvesting en de woningmarkt zit op slot. Ouderen die best willen verhuizen naar een passende woning in de wijk, kunnen nergens heen. Mantelzorgers lopen op hun tenen en dreigen uit te vallen. Ondertussen zien we nog steeds een gebrek aan visie. En daar gaan we de rekening van betalen.
Dit is geen toekomstmuziek, dit is nu
De impact van dementie is allang begonnen. Wij roepen de overheid op om flink te investeren in wetenschappelijk onderzoek naar een behandeling van verschillende vormen van dementie, want uiteindelijk ligt daar de échte oplossing. Laten we daarnaast vooral leven toevoegen aan de jaren en zo mogelijk ook zorg uitstellen. We moeten nú investeren in buurten waar mensen zich veilig en gezien voelen. In sociale netwerken die ontmoeting mogelijk maken. In altijd een extra bed in verpleeghuizen in geval van nood. In systemen die helder en eenvoudig zijn, zodat hulp regelen geen tweede baan wordt. En in zorg die beschikbaar is als het echt niet meer gaat.
Dit vraagt politieke keuzes. Want zonder richting, regie en realisme, groeit het probleem ons boven het hoofd. De oplossingen liggen er, maar dan moeten we het willen organiseren.
Stem voor een samenleving die werkt voor iedereen
Als we de komende jaren dementie serieus nemen in beleid op het gebied van wonen, werk, zorg en welzijn, dan bouwen we aan een land waarin iedereen mee kan blijven doen. Waar we de zorg betaalbaar en beschikbaar houden. Een land waarin mensen waardig oud worden en waarin onze kinderen de ruimte krijgen om aan hun eigen toekomst te bouwen.
Denkt u daar ook even aan als u gaat stemmen?
Patricia Kerckhoff
Directievoorzitter Alzheimer Nederland
