Zo’n tienduizend Groningers die in het aardbevingsgebied wonen, ervaren stressgerelateerde gezondheidsklachten. Als gevolg van de gezondheidsklachten kunnen er per jaar vijf of meer mensen overlijden. Dit concluderen onderzoeksleiders Tom Postmes en Katherine Stroebe van de Rijksuniversiteit Groningen in hun rapport.
Het onderzoek toont volgens Postmes en Stroebe aan dat er een oorzakelijk verband is tussen het hebben van schade door aardbevingen en stressgerelateerde gezondheidsproblemen. Dit komt doordat mensen zich onveilig voelen en gebrek aan vertrouwen en gevoelens van onrecht ervaren. Van de 85 duizend mensen met meervoudige schade aan hun huis door gasbevingen voelt meer dan de helft zich thuis onveilig, volgens de onderzoekers.
De omvang van het probleem is groot: 410 duizend Groningers wonen in een postcodegebied waar schade door aardbevingen erkend is. Zo’n 170 duizend mensen (kinderen meegerekend) hebben schade aan hun woning, 85 duizend mensen hebben meervoudige schade. Tienduizend mensen kampen met acute stress gerelateerde gezondheidsproblemen, zoals een verhoogd arbeidsverzuim en hogere kans op burn out. Ze rapporteren een afname van sociaal en fysiek functioneren.
Hogere zorgkosten
“Vooruitkijkend naar de toekomst is het te verwachten dat een grote groep te maken krijgt met verstoord woongenot, een verminderde kwaliteit van leven en hogere zorgkosten”, voorspellen de onderzoekers. “Als we de omvang van de gezondheidsklachten combineren met de wetenschappelijke kennis over de gevolgen op langere termijn, kunnen er vijf of meer mensen per jaar overlijden als gevolg van deze problematiek.”
Postmes en Stroebe signaleren dat alleen betere schadeafhandeling of versterking dit probleem niet kan verhelpen. Ze adviseren de Nationaal Coördinator Groningen, de opdrachtgever van het onderzoek, om een integraal en gecoördineerd plan van aanpak te ontwikkelen om de Groningse problemen rond gaswinning het hoofd te bieden.
Postmes: “Er zijn veel partijen betrokken bij de aardbevingsproblematiek zoals gemeenten, CVW, aannemers, zorginstanties, kerken, woningbouwverenigingen, huisartsen, bewoners, Veiligheidsregio, provincie, enzovoorts. Iemand zal hier de regie moeten nemen voor een integraal en centraal gecoördineerd plan van aanpak waarin niet alleen de gezondheid van de bewoners maar ook de veiligheid centraal staat. Maak dat plan samen met de bewoners zelf.”
Debat
De politiek maakt zich zorgen over de gevallen van stress door de aardbevingen in Groningen. Op aandringen van de Partij voor de Dieren (PvdD) gaat de Tweede Kamer de ministers van Economische Zaken en van Volksgezondheid hierover aan de tand voelen. Een brede meerderheid steunde het verzoek voor een debat. PvdD-Kamerlid Frank Wassenberg. “Het gaat altijd over schade aan gebouwen. Belangrijk. Maar de geestelijke schade is net zo ernstig en vaak veel moeilijker te herstellen.” (Skipr/ANP)