Patiënten van het voormalige Ruwaard van Putten ziekenhuis in Spijkenisse liepen risico op het gebied van veiligheid en kwaliteit van zorg. Het ziekenhuis had hier te weinig aandacht voor. Dit lag zowel aan het functioneren van de raad van bestuur, de raad van toezicht als ook de medische staf. Dat stelt de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) in het dinsdag uitgebrachte rapport over de periode van verscherpt toezicht in het ziekenhuis.
“Veilige en kwalitatief goede zorg bieden moet een gedeelde ambitie zijn van alle professionals en medewerkers en niet in de laatste plaats van de bestuurders en de interne toezichthouders van het ziekenhuis. Zonder die gedeelde ambitie gaan belangen uiteenlopen en wordt het krachtenveld waarin partijen elkaar in balans moeten houden, een noodzaak voor het realiseren van de patiëntveiligheid, verstoord. In het Ruwaard van Putten Ziekenhuis in Spijkenisse was die balans over een langere periode verstoord.” Dat stelt de IGZ in het rapport.
Focus op geld boven kwaliteit zorg
De raad van bestuur gaf in deze periode de hoogste prioriteit aan de financiële vraagstukken. Hierdoor schoot de voorbeeldfunctie van de raad van bestuur ten opzichte van medisch specialisten en overige medewerkers in het ziekenhuis ernstig tekort, aldus de IGZ.
Onvoldoende sturing
Tegelijkertijd was de medische staf niet gericht op het structureel verbeteren van de zorg en veiligheid. De raad van bestuur was niet in staat dit te veranderen en de raad van toezicht was niet bij machte hierop in te grijpen, concludeert de IGZ. Ook het midden-management en de ondersteunende staf bleken volgens de inspectie niet in staat de wezenlijke verbeteringen tot stand te brengen die nodig waren: in het uit balans geraakte krachtenveld werd de medische staf dominant en waren er onvoldoende tegen-krachten in de organisatie.
Ook de medische staf had volgens de inspectie vooral aandacht voor financiën en minder voor kwaliteit en veiligheid. Zo nam de medische staf onvoldoende maatregelen op het gebied van kwaliteit en veiligheid, zoals de registratie en bespreking van zorguitkomsten, het hoofdbehandelaarschap, de dossiervoering en de afbakening van het zorgaanbod. Verder was de onderlinge samenwerking was bij een aantal vakgroepen niet goed: stafleden spraken elkaar niet of onvoldoende aan op hun functioneren of gedrag. Bovendien accepteerde de medische staf een tweespalt binnen de gelederen gedurende een lange periode.
Raad van toezicht
De raad van toezicht was volgens de inspectie niet altijd een goede sparringpartner voor de raad van bestuur. “In korte tijd van juli 2012 tot oktober 2012 nam de raad wisselende besluiten over de samenstelling van de raad van bestuur en was er buiten de raad van bestuur om veelvuldig contact met de voorzitter van de Vereniging Medische Staf. Hierdoor wordt de indruk gewekt dat besluiten van de raad van bestuur op grond van wensen van de medische staf werden bijgesteld.” Verder sprak de raad van toezicht in 2010 uit dat “een stevige bestuurder” nodig was, maar stelde in december 2010 een onervaren Chief Medical Officer aan. Hij kreeg de portefeuille kwaliteit en veiligheid, terwijl daar juist een ervaren interim-voorzitter voor was aangesteld. Over de raad van bestuur vanaf 2011 concludeert de inspectie: “De nieuwe raad van bestuur ondernam vrij snel veel activiteiten om de kwaliteit en veiligheid te verbeteren”. De raad benadrukte vooral de verantwoordelijkheden van de medische staf en sprak de staf daar vaak op aan. “Uit niets is echter op te maken dat de staf zich liet aanspreken. De doorzettingskracht van de raad is onvoldoende gebleken”, aldus de inspectie.
Samenwerkingsproblemen
De raad van toezicht kon volgens de IGZ weten dat de samenwerkingsproblemen binnen de medische staf en tussen de medische staf en de raad van bestuur invloed op de patiëntenzorg hadden. “Desondanks leidden de gesprekken tussen raad van toezicht, raad van bestuur en de medische staf hierover slechts tot aanpassingen van de raad van bestuur. Kritisch kan worden gekeken naar de mate waarin de raad van toezicht ontvankelijk was voor het verzet vanuit de Vereniging Medische Staf tegen de Chief Medical Officer. Ook is opvallend dat de raad van toezicht de Chief Medical Officer in de zomer van 2012 complimenteerde met het ingezette beleid maar desondanks in oktober 2012 de samenwerking met hem beëindigde.”
Hoewel de raad van toezicht zich volgens de IGZ zeer betrokken voelde bij de gang van zaken in het ziekenhuis, vraagt de inspectie zich af of de toezichthouders voldoende op de hoogte waren van ontwikkelingen en veranderende eisen ten aanzien van kwaliteit en veiligheid zoals die aan ziekenhuizen worden gesteld. “De raad was in ieder geval onvoldoende in staat de raad van bestuur kritisch te bevragen”, concludeert de inspectie. Daarbij noemt de inspectie het opmerkelijk dat de raad van toezicht tot 2012 geen portefeuillehouder kwaliteit had en de situatie gedoogde waarin de raad van bestuur langdurig een conflict met de medische staf had.
‘Rapporten Ruwaard van Putten dieptepunt’
De gang van zaken in het voormalig Ruwaard van Putten ziekenhuis in Spijkenisse is schadelijk voor het vertrouwen in de zorg. Dat zei directeur Wilna Wind van patiëntenfederatie NPCF dinsdag naar aanleiding van twee onderzoeksrapporten over het ziekenhuis. “Een dieptepunt”, zei Wind over de zorg in het inmiddels failliete ziekenhuis. Zowel de Onderzoeksraad voor Veiligheid als de Inspectie voor de Gezondheidszorg publiceerde dinsdag kritische rapporten over het Ruwaard van Putten. Wind noemde de conclusies “heftig”. “De zorg was niet verantwoord en niet veilig”’, zei Wind. “Gelukkig gaat het in andere ziekenhuizen beter.”
——
Hoe houdbaar is de top van de Nederlandse zorg? Kom naar het Skipr 99 event
U bent niet te oud. En ook niet te jong. U bent op uw plek in Skipr generaties; een spetterende live talkshow tijdens het Skipr 99 event op woensdag 18 december 2013. Voor het eerst staan tijdens het Skipr 99 event de masterclasses financiën, innovatiestrategie en governance het menu. Meld u vandaag nog aan voor één van de masterclasses en de Skipr99 talkshow.