Gemeenten moeten bij een jeugdhulpverzoek eerst de hulpvraag en problematiek duidelijk in kaart brengen en vervolgens bepalen welke hulp passend is, zo nodig met hulp van een specifieke jeugdhulpdeskundige. Pas na zorgvuldig onderzoek moet de gemeente nagaan of de benodigde hulp bijvoorbeeld door de ouders kan worden geboden.
Tot dit oordeel komt de Centrale Raad van Beroep (CRvB), de hoogste bestuursrechter van Nederland, in een eerste uitspraak over jeugdhulp op grond van de nieuwe Jeugdwet.
De zaak ging over een jongere met psychische problemen uit de gemeente Steenwijkerland die onder de oude wetgeving zorg in de vorm van begeleiding kreeg. Toen de Jeugdwet op 1 januari 2015 in werking trad moest zij bij haar gemeente aankloppen voor een verzoek om verlenging van de begeleiding. Die wees het verzoek af op basis van een advies van het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG). Volgens het CJG zou de moeder van de aanvrager in staat zijn de benodigde begeleiding te geven.
De CRvB stelt echter dat het advies van het CJG onvoldoende duidelijk maakt welke problemen en stoornissen de jeugdige heeft en welke hulp daarvoor nodig is. Verder berustte het advies niet op de vereiste expertise. De bestuursrechter oordeelt dat het advies van het CJG daarom ondeugdelijk was en de gemeente daar niet op had mogen afgaan.
Zorgvuldigheid
De gemeente Steenwijkerland moet het jeugdhulpverzoek nu opnieuw beoordelen en een nieuwe beslissing nemen die voldoet aan de door de bestuursrechter gestelde zorgvuldigheidseisen.
Volgens die eisen moet een gemeente bij een aanvraag voor jeugdhulp eerst vaststellen wat de hulpvraag van de jeugdige of de ouders precies is, waarna zij de opgroei- en opvoedingsproblemen of psychische problematiek in kaart moet brengen. Vervolgens moet de gemeente vaststellen welke problemen en stoornissen er zijn en welke hulp nodig is. Ten slotte gaat de gemeente na of die hulp bijvoorbeeld door de ouders kan worden geboden. De CRvB stelt bovendien dat gemeenten zich bij de besluitvorming moeten laten adviseren door een specifieke (jeugdhulp)deskundige als dat nodig is.
Jeugdwet
De Jeugdwet schept een jeugdhulpplicht voor gemeenten. Doel is het versterken van de eigen kracht van de jongere en van het zorgend en probleemoplossend vermogen van het gezin en de sociale omgeving. De jeugdhulpplicht geldt alleen als de jeugdige en zijn ouders er zelf niet uitkomen, aldus de CRvB.