road block für springermedizin.de/onko, 6/2014 Publikationsname / Publikationsnummer / E-Tag TT.MM.JJJJ (optional)
Verzekeraars proberen steeds meer om verzekerdenstromen te sturen. En dat levert risico’s op voor de toegang tot de basisverzekering en de keuzevrijheid van consumenten. Dat schrijft de NZa in haar rapport Rechtmatige uitvoering Zorgverzekeringswet 2013.
“Sommige verzekeraars marketen op bepaalde doelgroepen, zoals jongeren of studenten”, legt een woordvoerder van NZa uit. “Dat mag, zo lang iedereen – ook mensen die niet tot de doelgroep horen – zich maar kan inschrijven voor die polis. Bovendien moet iedereen op dezelfde manier een polis kunnen krijgen.” En bij dat laatste gaat het soms mis.
Geboortedatum
Een aantal zorgverzekeraars werpt drempels op voor de toegang tot de basisverzekering voor personen die niet tot de doelgroep behoren. “Als een ouder iemand bijvoorbeeld zijn geboortedatum invult voor de aanvraag van een jongerenpolis, krijgt hij soms een melding dat hij de verzekering niet online, maar alleen schriftelijk kan aanvragen.” Ook wordt de vindbaarheid van polissen op de website soms beïnvloed. Of wordt de toegang tot een aanvullende verzekering beperkt. Deze drempels kunnen volgens de NZa uiteindelijk leiden tot risicoselectie. “Hoewel het wettelijk mogelijk is om je basisverzekering bij de ene en je aanvullende verzekering bij de andere verzekeraar af te sluiten, doet vrijwel niemand dat. Weigert een verzekeraar bijvoorbeeld een chronisch zieke met verwachte hoge ziektekosten voor de aanvullende verzekering, dan zal deze zijn basisverzekering daar ook niet afsluiten”, aldus de NZa.
Handhaven
Het sturen van verzekerdenstromen is niet in strijd met de wet. “We kunnen er dus ook niet op handhaven”, vertelt de woordvoerder. “We kunnen alleen brieven schrijven waarin we aangeven dat we deze ontwikkeling onwenselijk vinden.” De NZa onderneemt een aantal acties om te zorgen dat de feitelijke toegang tot één en dezelfde basisverzekering voor alle verzekerden gelijk blijft. Zo wil ze de transparantie-eisen aanscherpen om te voorkomen dat zorgverzekeraars bepaalde doelgroepen automatisch naar een bepaalde polis sturen. Daarnaast onderzoekt de NZa of ze verschillende inschrijfeisen, bijvoorbeeld via internet, voor verschillende doelgroepen kan verbieden.
Risicoverevening
Bovendien heeft de NZa minister Schippers aanbevelingen gedaan om risicoselectie te voorkomen, zoals het verder ontwikkelen van het systeem voor risicoverevening. Want, zo redeneert de NZa, met een goed en actueel risicovereveningsysteem zijn er geen prikkels voor zorgverzekeraars om verzekerdenstromen te sturen. Ten slotte gaat de NZa onderzoek doen naar verliesgevende groepen, de aard van de in- en uitstroom van verzekerden per polis en per risicodrager en de verhouding tussen de wettelijk verplichte zorgverzekering en de vrijwillige aanvullende verzekering bij de sturing van verzekerden.
Zorgplicht
Behalve naar de acceptatieplicht heeft de NZa ook gekeken naar het verbod op premiedifferentiatie en de zorgplicht. Conclusie: op alle drie de terreinen opereren verzekeraars binnen de wet. Voor de zorgplicht heeft de autoriteit specifiek naar een aantal ziekenhuizen gekeken die in financiële problemen zijn gekomen: het LangeLand ziekenhuis, het Slotervaartziekenhuis en het Ruwaard van Putten ziekenhuis. De NZa keek naar de zorgalternatieven in de regio, of de normen voor acute kunnen worden gehaald na wegvallen van het ziekenhuis en of de zorg voor de huidige patiënten kan worden voortgezet. Conclusie: zorgverzekeraars hebben in deze casussen gezorgd dat geen problemen zijn ontstaan met de zorgplicht voor hun verzekerden.