De Mededingingswet kent geen principieel beletsel voor het samengaan van zorgverzekeraars en zorginstellingen. De Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) laat desgevraagd weten een voorgenomen fusie tussen verzekeraar en zorgaanbieder als iedere andere concentratie te toetsen.De vraag naar de juridische toelaatbaarheid van dergelijke fusies is actueel nu zorgverzekeraar DSW heeft aangegeven een belang in het Vlietland Ziekenhuis in Schiedam te willen nemen. Een meerderheid van de Tweede Kamer heeft voor het Kerstreces in een motie bij minister Klink van Volksgezondheid aangedrongen op een verbod op dergelijke fusies.
Patiënt centraal
“De Mededingingswet verbiedt op voorhand niets”, stelt een NMa-woordvoerster Barbara van der Rest. “Wij zullen gewoon toetsen en kijken of de concurrentie door een dergelijke concentratie wordt belemmerd.”
NMa-bestuurder René Jansen liet zich in oktober 2006 in Zorgvisie al in soortgelijke bewoordingen uit over mogelijke fusies tussen verzekeraars en zorgaanbieders. “Ik zie op zich geen beletsel, zolang er maar keuzemogelijkheden blijven”, oordeelde Jansen destijds. “Als een verzekeraar alle ziekenhuizen in een regio overneemt, waardoor de patiënt geen keuze meer heeft, dan wordt het een ander verhaal. Maar als een verzekeraar samenwerkt met een ziekenhuis en daarbij concurreert met verzekeraars die met een ander ziekenhuis een deal hebben, dan wordt de mededinging eerder bevorderd dan beperkt. Uiteindelijk staat in beide gevallen de patiënt centraal.”
Volgens DSW-directeur Chris Oomen is het patiëntenbelang de belangrijkste beweegreden achter de plannen rond het Vlietland. Door financiële problemen heeft het Vlietland moeite om de kwaliteit van zorg op peil te houden en daar dreigen met name DSW-klanten de dupe van te worden. “Zeventig procent van de patiënten van het Vlietland is bij ons verzekerd. Dus we kunnen het ziekenhuis niet laten afglijden, want dan zullen onze klanten zeggen dat we het ziekenhuis kapot hebben laten gaan en overstappen naar andere verzekeraars. Als samenwerkingspartner voor andere ziekenhuizen is het Vlietland op dit moment ook onaantrekkelijk, want dan importeren die andere ziekenhuizen de financiële problemen. Dus hebben we geen andere keuze dan er zelf geld in te steken.”
Buitensporig
De roep uit de politiek om een verbod vindt Oomen buitensporig. “Ik geloof niet dat verzekeraars überhaupt geïnteresseerd zijn in het overnemen van ziekenhuizen. Het geld van zo’n investering ben je kwijt, terwijl je concurrenten er in feite van profiteren. Pas als je als verzekeraar een groot marktaandeel hebt, kan het interessant zijn. Die situatie doet zich alleen voor bij enkele kleinere regionale verzekeraars als DSW, De Friesland, Zorg en Zekerheid of Salland.”
Oomen benadrukt daarnaast dat het niet om een soloactie van DSW gaat. Behalve DSW zijn ook de regionale huisartsencoöperatie, drie verpleeg- en verzorgingshuizen en het personeel bij de overname betrokken. De verpleeg- en verzorgingshuizen trokken al eerder samen met DSW op bij de financiële redding van verzorgingshuis Thurlede. “Die reddingsactie heeft tot steeds betere verhouding gelet en daar zijn de plannen voor het Vlietland het logische gevolg van”, aldus Oomen. “Als dat niet mag, moet de politiek maar met een lijstje komen van kandidaten die wel mogen én willen.”