De 75-jarige Albert Heringa is veroordeeld voor hulp bij de zelfdoding van zijn 99-jarige moeder in 2008. Het gerechtshof in Den Bosch legde een half jaar voorwaardelijke celstraf op. Er was tegen hem drie maanden voorwaardelijke celstraf geëist.
Heringa plande samen met zijn moeder in 2008 het einde van haar leven, nadat hij had ontdekt dat ze pillen aan het verzamelen was. Hij zorgde voor de juiste medicijnen, stampte de pillen en mengde ze met yoghurt. Zijn moeder was het schoolvoorbeeld van een voltooid leven, zei hij. De kwaaltjes waar ze last van had, waren volgens hem onvoldoende voor euthanasie en na een eerste afwijzing door de huisarts durfde hij geen enkele arts meer te benaderen om het leven van zijn moeder te beëindigen.
Het onderzoek naar Heringa begon in 2010 nadat op televisie een documentaire was uitgezonden over de zaak. In de documentaire werden beelden getoond die Heringa zelf maakte van het stervensproces en van een gesprek waarin zijn moeder zegt dat ze klaar is met leven.
Het gerechtshof bepaalde dat euthanasie is voorbehouden aan een arts en dat Heringa geen beroep op overmacht kan doen. Het hof legde een hogere straf op dan geëist omdat hij zijn moeder alleen heeft gelaten en eventuele complicaties voor lief heeft genomen. Ook speelt mee dat hij pas in de documentaire en na de uitzending verantwoording heeft afgelegd.
Discussie
Het hof constateert dat in de maatschappelijke discussie over het voltooide leven de meningen sterk uiteenlopen en dat er nog geen wetsvoorstel bestaat. Om die reden wilden de rechters geen oordeel geven over de vraag of stervenshulp aan mensen met een voltooid leven is toegestaan.
Drie keer eerder probeerde het Openbaar Ministerie in de zaak tegen Heringa straf af te dwingen voor hulp bij zelfdoding, maar voor het eerst is dat gelukt. Het gerechtshof in Den Bosch behandelde de zaak, omdat de Hoge Raad oordeelde dat het gerechtshof in Arnhem het beroep op een noodsituatie te makkelijk had gehonoreerd en de zaak terugverwees.
De uitspraak werd gedaan in een bomvolle zaal met sympathisanten van de verdachte die hem voorafgaand verwelkomden met een erehaag. Het publiek reageerde verontwaardigd op de uitspraak.
Strijdbaar
Heringa is niet van plan om zich neer te leggen bij zijn voorwaardelijke celstraf voor hulp bij de zelfdoding van zijn moeder in 2008. “Ik voel me als een crimineel behandeld en dat verbaast me. Maar ik ben dit aangegaan om het af te maken. Als het aan mij ligt is de strijd nog niet afgelopen. Het gaat niet alleen over mij. Het gaat mij om de aandacht voor het voltooide leven. Deze uitspraak maakt me strijdbaar. Ik ga door tot de laatste snik”, zei Heringa na de uitspraak van het gerechtshof in Den Bosch. “Ik ontken niet dat ik mijn moeder heb geholpen bij haar dood maar het gaat om de context”, verdedigde hij zich.
Zijn advocaat Wim Anker reageerde verbaasd en teleurgesteld op de uitspraak. “Het is alsof er een crimineel terecht heeft gestaan en we blij moeten zijn dat hij niet naar de gevangenis hoeft. De negatieve omstandigheden zijn onder een vergrootglas gelegd en de positieve aspecten heb ik niet gehoord.” Anker maakte nog een klein voorbehoud over een stap naar de Hoge Raad. “We moeten het arrest kritisch en zorgvuldig bestuderen op aanknopingspunten voor hoger beroep.”
NVVE
De Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig levenseinde (NVVE) is “enorm teleurgesteld” over de voorwaardelijke gevangenisstraf voor Heringa. “De NVVE is verbijsterd dat het Hof geen enkele empathie heeft getoond voor de positie waar Albert Heringa destijds in verkeerde”, reageert de organisatie.
De vereniging vindt dat Heringa geen andere keuze had dan zijn moeder te helpen en hoopte dat het Hof geen straf zou opleggen. Hulp zou niet gelijkgesteld mogen worden gesteld aan een misdaad. “Mocht alsnog cassatie volgen bij de Hoge Raad, dan zal de NVVE Heringa hierbij opnieuw ondersteunen”, zegt de vereniging.
De NVVE deed recent via paginagrote advertenties in dagbladen een oproep om Heringa een hart onder de riem te steken. (ANP/ Skipr)
