Het Knooppunt Kansrijke Start is een multidisciplinair overleg op gemeenteniveau. Als een professional uit het medisch of sociaal domein zich zorgen maakt over een zwangere vrouw of een jong gezin, kan de casus worden aangemeld voor het Knooppunt. Tijdens een Knooppunt-overleg zitten professionals én ouders samen aan tafel om de hulpvraag te verhelderen. Ze kijken hierbij met een brede blik. Denk aan schulden, stress, huiselijk geweld, middelengebruik, problemen met huisvesting, beperkte opvoedingsvaardigheden, laaggeletterdheid of onvoldoende gezondheidsvaardigheden. Samen bespreken ze de gewenste steun op maat en de uitvoering daarvan. Het versterken van de zelfredzaamheid en veerkracht van het gezin wordt hierin nadrukkelijk meegenomen. Een procesregisseur volgt of de afspraken worden nagekomen.
Ervaringen
Alle 16 gemeenten in Zuid-Limburg hebben een Knooppunt Kansrijke Start. In de ene gemeente is het Knooppunt al wat verder ingebed in de samenwerking dan in de andere gemeente. Nicole Smeets, onderzoeker GGD Zuid-Limburg: “We zien dat domeinoverstijgende samenwerking kan werken. De succesfactoren hiervan zijn de betrokkenheid van geboortezorgprofessionals, jeugdgezondheidszorg, welzijnswerk en gemeenten én het vertrouwen in de kracht van het Knooppunt. Minstens zo belangrijk is dat gezinnen zelf meepraten over wat voor hen van waarde is. Tegelijk vraagt het tijd om professionals uit het medisch en sociaal domein vertrouwd te maken met het Knooppunt en het onderdeel te laten worden van hun werkwijze.”
Kennis delen
De handreiking is ontwikkeld in samenwerking met professionals, beleidsmakers en onderzoekers in Zuid-Limburg voor toepassing in de praktijk. Stap voor stap lees je hoe je een Knooppunt Kansrijke Start opzet. Zuid-Limburg deelt deze kennis en ervaring, zodat anderen niet opnieuw het wiel hoeven uit te vinden. De handreiking is vrij te downloaden via trendbreukzuidlimburg.nl. Het onderzoek en de handreiking werden mede mogelijk gemaakt door financiering van ZonMw.
Samenwerking tussen domeinen
Kansrijke Start is een landelijk programma van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Het richt zich op het verbeteren van de eerste 1.000 dagen van een kind, in samenwerking met gemeenten en (zorg)partners, zodat ieder kind de best mogelijke start krijgt. De aanpak rondom de Knooppunten Kansrijke Start sluit ook aan bij de landelijke ambities uit het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) en het Integraal Zorgakkoord (IZA). Daarin is samenwerking tussen domeinen essentieel om gezondheidsachterstanden terug te dringen.
