Het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) ontvangt een EU-subsidie van 1,7 miljoen euro om de afweerreactie van een Canadees ebola-vaccin verder uit te pluizen. Dit vaccin is met succes ingezet tijdens de ebola-epidemie in West-Afrika in 2014 en 2015.
Het ebola-vaccin is al gebruikt tijdens de uitbraak van ebola waaraan in 2014 en 2015 meer dan elfduizend mensen in Afrika overleden. Het vaccin was al veilig bevonden om aan mensen te geven. Het is toegepast als ringvaccinatie: hierbij worden alle naasten van een besmet persoon gevaccineerd. Alle mensen die binnen een week na besmetting gevaccineerd werden, bleven gezond. Als het vaccin een week later werd gegeven, werkte het minder goed.
Het ebola-vaccin bestaat uit een levend maar ongevaarlijk gemaakt VSV-virus waaraan een gen van het ebolavirus is toegevoegd. Het voordeel van dit levende virus is dat één vaccinatie volstaat. Het verzwakte virus maakt een specifiek ebola-eiwit waar het afweersysteem op reageert met de aanmaak van antistoffen. Zo’n afweerreactie komt ook op gang wanneer iemand met ebola besmet raakt, maar soms duurt dat te lang, waardoor iemand al eerder overlijdt aan de interne bloedingen die het virus veroorzaakt.
Afweerreactie
Het LUMC gaat uitzoeken hoe de afweerreactie die het ebola-vaccin op gang brengt precies in elkaar zit, zegt Tom Ottenhoff, hoogleraar Infectieziekten in het ziekenhuis. “Komen er bijvoorbeeld extra afweercellen bij, van welk type zijn deze, en wat voor stoffen maken zij aan?” De onderzoekers gaan ook de meest optimale dosis van het vaccin bepalen, bekijken hoelang het bescherming biedt en of het veilig is voor kinderen. Daarnaast brengen ze de bijwerkingen in kaart. Voor het onderzoek zijn een paar honderd vrijwilligers gevaccineerd en er is bloed afgenomen.
Het LUMC werkt de komende vijf jaar met meer dan tien partners aan het zogeheten VCV-EBOPLUS-onderzoek. Dit is een vervolg op het in 2013 gestarte VSV-EBOVAC-onderzoek en valt onder Immunity, infection and tolerance, een van de zeven profileringsgebieden van het LUMC. De toegekende Horizon2020-subsidie valt onder het Innovative Medicines Initiative 2, een project van de Europese Unie dat de ontwikkeling van betere medicijnen stimuleert.
