“Er zit een fundamentele fout in hoe we de zorg voor patiënten met Ernstige Psychiatrische Aandoeningen – de EPA-patiënten – financieren”, vertelt ouderenpsychiater Manon Kleijweg in ‘Arts en Auto’. “Juist degenen met de ernstigste psychiatrische aandoeningen (…) moeten het langst wachten. “Mensen die ernstig lijden onder dwangklachten en psychoses. Vaders en moeders die al een leven lang worstelen met de gevolgen van misbruik of mishandeling in hun jeugd. Jonge vrouwen met de dodelijke aandoening anorexia.”
Voorspelbare zorgkosten
Volgens Kleijweg huist het grootste probleem rond deze bekostiging in het stelsel dat is opgezet om te voorkomen dat zorgverzekeraars in hun onderlinge concurrentie aan risicoselectie gaan doen: de risicoverevening.
Kleijweg: “Zorgverzekeraars die veel hoog-risicopatiënten onder hun klanten hebben, krijgen de extra kosten gecompenseerd uit het Zorgverzekeringsfonds. Maar wat de meeste mensen – ook zorgprofessionals – zich niet realiseren, is dat deze tegemoetkoming alleen geldt voor voorspélbare zorgkosten. Het verloop en de behandeling van ernstige psychiatrische aandoeningen zijn veel minder voorspelbaar. En dus kunnen verzekeraars daar geen afdoende compensatie voor krijgen.”
Als het aan Manon Kleijweg ligt worden EPA-patiënten voortaan niet meer via de marktwerking gefinancierd, daar waar de risicovereveningssystematiek op de achtergrond sturend aanwezig is – maar vanuit de staatskas. “Ik begrijp dat een – nieuw – kabinet daar niet op zit te wachten. Aan de andere kant kun je met zo’n aanpak ook miljarden besparen. De lange wachtlijsten veroorzaken namelijk veel maatschappelijke en economische schade. Onderaan de streep draait het om mensenrechten. Je kunt als overheid niet van verzekerden eisen dat ze verplicht premie betalen en ze vervolgens in de steek laten als ze zorg nodig hebben.”
