Ziekenhuizen moeten ondoelmatige of suboptimale zorg afstoten. Ook moet er meer diagnostiek in de eerste lijn verricht worden. Dat bepleit de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) in de Stand van de Zorgmarkten 2012.
Centraal in de rapportage staat het inperken van de kostengroei. Voor de ziekenhuissector betekent dit volgens de NZa “heldere portfoliokeuzes”. Ziekenhuizen moeten wat de NZa betreft zorg waar ze minder goed in zijn of te weinig doelmatig aanbieden aan anderen overlaten. “Dat is overigens iets anders dan het bestaande palet aan zorg onderling te verdelen over verschillende aanbieders in de regio”, waarschuwt de NZa. “Afstoten van zorg is niet hetzelfde als zorg via een omweg aanbieden.”
Goedkopere diagnostiek
Ziekenhuizen moeten volgens de NZa ook vaker de medisch-inhoudelijke afweging maken of een behandeling een behandeling nog zinvol is. Daarnaast moeten ziekenhuizen meer zorg overlaten aan eerstelijns aanbieders. “Zorgaanbieders in de eerstelijnszorg kunnen bijvoorbeeld veel meer en goedkoper diagnostiek aanbieden”, stelt de NZa. De marktmeester in de zorg roept in dit verband de zorgverzekeraars op om hier regionaal veel sterker op te sturen. De NZa vindt dat de zorgverzekeraars expliciete afspraken moet maken met de ziekenhuizen over het verminderen van het aantal diagnostiekverrichtingen.
Vervolgbehandeling
Directeur-generaal curatieve zorg Léon van Halder van VWS brak dit voorjaar in Skipr ook al een lans voor het weghalen van diagnostiek uit de ziekenhuizen. Volgens Van Halder diagnosticeren de eerste en tweede lijn evenveel patiënten, alleen kost dit in de eerste lijn 200 miljoen euro tegen 500 miljoen euro in de ziekenhuizen. Bovendien krijgen zeven van de tien patiënten die in het ziekenhuis gediagnosticeerd worden volgens Van Halder een vervolgbehandeling die medisch niet noodzakelijk is.
Afbouwen
In de eigen rol van marktmeester in de zorg wil de NZa zich komend jaar vooral sterk maken voor het afbouwen van verschillende overgangsregelingen. Deze staan volgens de NZa –net als de financiële schotten tussen de verschillende sectoren- substitutie van dure medisch specialistische zorg in de weg. “Om te zorgen dat zorgaanbieders duidelijke portfoliokeuzes maken en substitutie naar de eerstelijnszorg van de grond komt, moeten de huidige overgangsregelingen zo snel als mogelijk afgerond worden”, stelt de NZa. De NZa denkt hierbij ondermeer aan het afbouwen van de aparte honorariumcomponent voor medisch specialisten.
Weektarief
In het kader van de AWBZ wil de NZa af van declareren per uur. Het principe van uurtje-factuurtje leidt er volgens de NZa toe dat er meer zorg geleverd wordt dan nodig is. In plaats hiervan moet er een integraal weektarief komen of bekostiging op basis van zorgzwaarte. “Dit vergroot de druk om zorg doelmatig en flexibel te leveren en om vernieuwingen door te voeren”, zo gelooft de NZa. Wel erkent de NZa dat er bij een budget per week of op basis van zorgzwaarte gevaar van onderbehandeling bestaat.