© Ivan Bajic / Getty Images / iStock
Dat blijkt uit deel 2 van het advies ‘Uitvoeringsadvies budgetbekostiging spoedeisende hulp’ van de NZa. Snelle invoering van de budgetbekostiging in de acute zorg is een wens van de vorige minister van VWS Fleur Agema. Zij wilde de SEH’s, acute verloskunde en de IC’s uit de marktwerking halen. Daarom heeft ze de NZa gevraagd om hierover advies uit te brengen. De NZa adviseerde in deel 1 dat invoering per 2026 onhaalbaar was. Daarop besloot Agema om de voorbereidingen te starten voor invoering per 2027 via een groeipad, gebaseerd op een gedeeld normenkader.
Acute verloskunde
Met de val van het kabinet-Schoof is een nieuwe politieke situatie ontstaan. Demissionaire minister Daniëlle Jansen schrijft in een Kamerbrief dat ze na de zomer een definitief besluit neemt. Voor de acute verloskunde komt de NZa uiterlijk 1 oktober met een apart advies.
NZa over bugetbekostiging acute zorg
De NZa zet in deel 2 van het advies, op 1 juli gepubliceerd, alle voor- en nadelen op een rijtje. Invoering heeft gevolgen voorhet inkoopbeleid van zorgverzekeraars, de contractering en de risicoverevening. De NZa waarschuwt dat de inspanningen van ziekenhuizen en zorgverzekeraars op dit moment niet opwegen tegen de beperkte voordelen van budgetbekostiging voor de seh.
Eerst moeten er duidelijke afspraken zijn over wat spoedeisende hulp precies inhoudt en hoe het budget daarvoor eerlijk verdeeld wordt over alle onderdelen van de SEH. Pas dan is het mogelijk te profiteren van voordelen zoals betere samenwerking, financiële stabiliteit en goed toegankelijke acute zorg. Alleen dan sluit de manier van financieren goed aan bij de verschillen tussen de verschillende SEH’s.
Het advies roept vragen op over de verdeling van SEH’s in Nederland. “De acute zorg staat onder druk”, reageert de NZa desgevraagd. “Daarom hebben we eerder aangegeven dat er goed nagedacht moet worden over de organisatie van de acute zorg. Onderdeel daarvan is dat het ministerie van VWS samen met het zorgveld komt tot een visie over hoe een toekomstbestendig acute zorglandschap eruit moet zien. Dit kan bestaan uit de spreiding van SEH’s maar bijvoorbeeld ook het level-niveau (en hoeveel van elk niveau en hoe verspreid). Het groeipad moet voorzien in alle stappen die nodig zijn om tot de andere organisatie van de acute zorg te komen.”
NZa: geen maatwerk
De NZa gaat voor de vormgeving van de bugetbekostiging uit van de parameters die worden gebruikt vanuit de huidige beschikbaarheidbijdrage SEH. Deze worden ‘herijkt’ en vormen de hoogte van het budget. De twee representerende zorgverzekeraars, die namens andere zorgverzekeraars contracten afsluiten, zullen vervolgens budgetafspraken maken met het betreffende ziekenhuis. Binnen de individuele budgetafspraken vanaf 2027 is daarbij volgens de NZa geen ruimte voor maatwerk. Wanneer zorg niet geleverd is, bijvoorbeeld als een ziekenhuis besluit om een SEH-locatie te sluiten, moet een gedeelte van het budget teruggevorderd kunnen worden. Dit NZa werkt dit nog verder uit in haar regelingen.
Bij de doorontwikkeling van de bekostiging is er wel ruimte voor maatwerk. Ook wil de NZa dat er op korte termijn stappen worden gezet richting een landelijke set van uitkomsten. En voor de invoering van budgetbekostiging is het nodig dat 1 juli het voorgaande jaar duidelijk is welke ziekenhuislocaties in aanmerking komen voor een budget voor de SEH.
Verdeeldheid veldpartijen
De Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU), Zorgverzekeraars Nederland (ZN) en de Federatie Medisch Specialisten (FMS) zijn geen voorstander van invoering van budgetbekostiging per 2027 als eerste en tussentijdse stap richting een groeipad. De Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) en de Nederlandse Vereniging van Spoedeisende Hulp Artsen (NVSHA) zijn wel voorstanders van invoering van een budgetbekostiging per 2027. De NVSHA vindt een financiële herverdeling naar de regionale ziekenhuizen noodzakelijk. De NVZ benadrukt dat invoering per 2027 een eerste stap is in het geheel richting het ‘eindplaatje van budgetbekostiging met het groeipad’.
