Omdat de eerste lijn het grootste deel van de zorgvragen opvangt, zijn in het Integraal Zorgakkoord (IZA) afspraken gemaakt om deze zorg toegankelijk en betaalbaar te houden. De IZA-monitor van het Nivel volgt tot en met 2026 hoe deze beweging zich ontwikkelt, onder andere vanuit het perspectief van zorgverleners én patiënten.
Samen beslissen
Het Nivel ziet volop beweging in de eerste lijn op het gebied van personele capaciteit, organisatie, passende zorg en veranderingen in patiëntenstromen. “Het merendeel van zorggebruikers die in het afgelopen jaar eerstelijnszorg nodig had, was tevreden over de zorg als het gaat om toegankelijkheid en ervoer dat ze samen konden beslissen over de zorg. Een groot deel van de burgers staat open voor het maken van digitale afspraken bij een zorgverlener.”
Huisartsenpost
Er zijn ook de nodige verbeterpunten, stelt Nivel vast. “Zo laat deze monitor zien dan dat tussen 2019 en 2023 een kleiner aandeel patiënten van binnen verschillende doelgroepen, zoals mensen met diabetes, naar de huisarts ging en meer naar de huisartsenspoedpost (HAP). Tegelijkertijd stijgt het aantal verzekerden zonder inschrijving bij een huisartsenpraktijk, wat de toegankelijkheid en continuïteit van de zorg onder druk zet.”
Structurele financiering
Het Nivel hield interviews met zorgpartijen in de regio’s. Hieruit blijkt dat samenwerking essentieel is om de doelen van het IZA te halen. “De ZonMw-subsidies, gelijkwaardigheid tussen zorgpartijen, vaste aanspreekpunten van zorgpartijen en een gedeelde visie kunnen hieraan bijdragen. Tegelijkertijd zijn er obstakels, zoals het ontbreken van structurele financiering”, aldus het onderzoeksinstituut.
