De toon van de twee programma’s verschilt als dag en nacht, zeker ook waar het de zorg betreft. Waar de VVD harde keuzes aankondigt om de kosten van de zorg binnen de perken te houden, komt de SP met de term ‘supersociaal’ en wil ze aan alle schaarste zo snel mogelijk een einde maken. Hoe? Door een einde te maken aan de marktwerking.
Onder het aloude motto ‘de zorg is geen markt’ is de SP nog altijd van zins een einde te maken aan het huidige stelsel van gereguleerde marktwerking. Er komt een nationaal Zorgfonds; het eigen risico wordt afgeschaft.
“Zonder markt garanderen we goede kwaliteit en wordt het goedkoper.” De zorgverzekeraars moeten worden afgeschaft en de SP wil stoppen met aanbestedingen, budgetplafonds verbieden, winstuitkering in de zorg verbieden en financiële belangen van bestuurders uit zorginstellingen halen. Daarbij past een totaalverbod op private equity in de zorg – ook een van de programmapunten.
Investeren
Overal waar de krapte in de zorg voelbaar is wil de SP gaan investeren om zaken te verbeteren. Huisartsen krijgen ondersteuning, zowel in de opleiding als het vinden van geschikte praktijkruimte. Er komt financiële ondersteuning van startende jonge huisartsen en structurele ondersteuning in regio’s waar nu een huisartsentekort heerst.
Voor de ggz wil de SP de wachtlijsten gaan aanpakken, met voldoende ggz-opnameplekken en ambulante teams en aandacht voor kinderen, jongeren en mensen met complexe problematiek.
De ouderenzorg moet in het ‘zorgbuurthuis’ gaan plaatsvinden. Kleinschalig en in de buurt. De sluiting van de verzorgingstehuizen moet daarmee worden teruggedraaid, zodat mensen eerder terecht kunnen. Jeugdzorg wil de partij van een stabiele bekostiging voorzien voor met name voldoende woonvoorzieningen.
Letselschadefonds
Opvallend is het voorstel voor een medisch letselschadefonds dat patiënten snel compenseert bij fouten en medische missers. Het schadebedrag wordt vervolgens verhaald bij de specialist, het ziekenhuis of de zorginstelling. “Zo worden jarenlange juridische procedures overbodig”, aldus de SP.
Daarnaast wil de partij gaan zorgen voor goede financiering en oprichting van expertisecentra voor long COVID, Q-koorts en eventuele toekomstige zoönosen.
Preventie moet van de SP in het basispakket komen. “Alle bewezen preventieve zorg, zoals controles bij de tandarts, stoppen-met-rokenprogramma’s en leefstijlbegeleiding, wordt volledig vergoed. We organiseren de mondzorg voor kinderen actief, bijvoorbeeld via scholen en jeugdgezondheidszorg. Met een gezond schoolontbijt en lunch, nul btw op groente en fruit en het blokkeren van de prijzen van basisproducten zorgen we ervoor dat een gezonde maaltijd voor iedereen toegankelijk is.” De btw op gezonde voedingsmiddelen moet worden afgeschaft. Voorbehoedsmiddelen moeten weer integraal terug in het basispakket.
Macht farmaceutische industrie
De SP wil een nationaal onderzoeksfonds oprichten voor de ontwikkeling van geneesmiddelen in publieke handen. Daarmee wil de partij “de macht van de farmaceutische industrie breken”. Er komt een centraal inkoopsysteem voor medicijnen en hulpmiddelen, waarmee een strategische voorraad moet worden opgebouwd. Niet alleen op Nederlandse, maar ook op Europese schaal.
Ook de voedingsindustrie moet eraan geloven bij de SP. “We stellen wettelijke maxima in voor suiker, vet, zout en andere schadelijke toevoegingen in bewerkt voedsel. Daarmee doorbreken we de marktmacht van voedselproducenten die bepalen wat er in ons eten zit.”
Reclame op ongezond voedsel wordt verboden als het aan de SP ligt. De laatst resten tabaksreclame idem.
Onverzekerden
Tot slot een passage over onverzekerden. Ook aan hen biedt de SP soelaas: “Mensen die (nog) geen verzekering hebben krijgen recht op de zorg die zij nodig hebben.”
Op de evidente vraag hoe de SP haar zorgparagraaf wil gaan bekostigen, biedt het verkiezingsprogram (nog) geen antwoord.
“Op de evidente vraag hoe de SP haar zorgparagraaf wil gaan bekostigen, biedt het verkiezingsprogram (nog) geen antwoord.”
Misschien de “free beer” frame eindelijk eens aan de kant zetten, beste redactie?
Het programma zelf lezen en interpreteren zal u vast helpen; maar bij deze een voorzet :
Concreet:
Nationaal ZorgFonds vervangt commerciële zorgverzekeraars. De zorgpremies worden inkomensafhankelijk, waardoor 80% van de mensen erop vooruitgaat. Er komt géén eigen risico meer
.
Miljonairsbelasting: Vermogens boven 5 miljoen euro worden extra belast (5%), met een verwachte opbrengst van 12,5 miljard euro
.
Vermogensplafond: Vermogens boven de 50 miljoen euro worden ingezet om collectieve investeringen te doen in o.a. zorg
.
Afschaffing subsidies en belastingvoordelen voor vermogenden: o.a. het stoppen van subsidies aan miljardairs, het afbouwen van de hypotheekrenteaftrek, het zwaarder belasten van grondspeculatie en het invoeren van een vertrekbelasting
.
Verbod op winstuitkering en private equity in de zorg, plus afschaffing van aanbestedingen, budgetplafonds en marktwerking
.
Structurele investeringen in publieke zorginfrastructuur, zorgpersoneel (salarissen, opleiding, werkdrukverlaging), regionale voorzieningen, jeugdzorg, GGZ en ouderenzorg
.
Financiering komt dus uit hogere vermogensbelasting, het afschaffen van private winstmarges in de zorg, herverdeling van fiscale voordelen, en collectieve inkoop/organisatie van zorg.
Oh ja, voor meer onderbouwing: zie
https://duurzamezorg.jimdofree.com/2025/08/08/schenkt-de-sp-echt-free-beer-over-zorg-boven-winst/