Het wettelijk uitbrengen van rechten van cliënten is niet noodzakelijk om de kwaliteit van zorgverlening verder te verbeteren. Dat vinden de meeste politieke partijen, bleek tijdens het Grote Zorgdebat woensdag in Nieuwegein.
Patiënten moeten ergens terecht kunnen met hun klachten. Daarvoor is niet per se een wet nodig. De meeste partijen zijn het met elkaar eens dat patiënten een machtsmiddel nodig hebben.
Versterken positie cliënt
Elbert Dijkgraaf (SGP) vindt dat cliëntenorganisaties versterkt moeten worden, zodat zij meer zeggenschap krijgen aan tafel bij de zorgaanbieders en –instellingen. Henk van Gerven (SP) vindt de behoeften van de patiënt leidend. Deze kunnen volgens hem alleen worden gewaarborgd door voldoende gekwalificeerd personeel. Dit is een andere weg om de rechten af te dwingen, stelt Van Gerven. Hij vindt dat de rechten globaal omschreven moeten worden, maar niet dat deze via een wet afgedwongen moeten worden. Hanke Bruins Slot (CDA) wil dat de positie van de patiënt wordt verbeterd, zodat ze meer keuzevrijheid hebben. Linda Voortman (GroenLinks) ziet er eveneens meer in om de positie van cliënten versterken. “Daar hebben zij meer aan dan een wet waarin is vastgelegd hoeveel minuten er per dag gedoucht mag worden.” Pia Dijkstra (D66) vreest dat een wet waarin de rechten van patiënten zijn vastgelegd zorgt voor onnodige administratieve lasten. “Zorgverleners in instellingen moeten bepalen hoe zij de gewenste zorg kunnen leveren en goed uitvoeren. Een wet brengt teveel gedoe met zich mee.” Elbert Dijkgraaf (SGP): “Het kernpunt zit niet in méér rechten, maar het goed en meer gebruiken van de huidige rechten. Daarom heeft de SGP 20 miljoen euro extra uitgetrokken voor het versterken patiënten en cliëntorganisaties. Het persoonsgebonden budget bijvoorbeeld is zo essentieel, dat moet overeind blijven.” Anne Mulder (VVD) vindt dat het niet nodig zou moeten zijn om de rechten vast te leggen. Hij ziet meer in klachtenrecht en geschillencommissies.
Voorstanders wet
De PVV en PvdA zijn beiden voorstander van het wettelijk vastleggen van rechten van patiënten. Fleur Agema (PVV) stelt dat gevangenen meer rechten hebben dan bewoners van instellingen. “Zij hebben minder vrijheid dan gevangenen: opa wordt alleen op zondag gedoucht, mensen mogen niet naar buiten en kunnen hun rechten te weinig opvragen. Daarom hebben wij de beginselenwet opgesteld en het is jammer dat deze nu ligt te verstoffen”, aldus Agema. Lea Bouwmeester (PvdA) vindt dat patiënten een sterkere stem krijgen. Ze pleit voor een ombudsman voor de zorg, betere klachtcommissies, en dat cliënten veel meer zeggenschap krijgen in hoe de zorg georganiseerd wordt, wat nodig is en hoe dit ingericht wordt.
De mening van de cliënt
Uit een peiling van de Nederlandse Patiënten en Comsumenten Federatie (NPCF) onder 5.186 deelnemers van het Zorgpanel blijkt dat 74 procent vindt dat het wettelijk uitbreiden van rechten van patiënten noodzakelijk is om de kwaliteit van de zorgverlening verder te verbeteren. Enkele motivaties van leden: “Bij de eigen verantwoordelijkheid van mensen voor hun gezondheid hoort ook dat ze in een volwassen positie staan ten opzichte van de hulpverleners.” En “De kwaliteit van zorgverlening is niet afhankelijk van het feit dat de patiënt mee rechten krijgt. Een algemene minimale norm voor de kwaliteit van zorgverlening zou beter zijn.”