Dat blijkt uit een Zorgvisie-interview met Sjoerd Repping, programma-voorzitter Zorgevaluatie en Gepast Gebruik (ZE&GG) en hoogleraar zinnige zorg bij Amsterdam UMC. Branchevereniging ZKN bevestigt dat niet alle klinieken meedoen.
Eigen traject
ZKN is in 2023 met dataregistratie-verwerker de Dutch Hospital Data (DHD) een eigen traject gestart – genaamd VeelZEGGende data – voor onderwerpen die specifiek voor klinieken van toepassing zijn. Het traject is ontworpen in samenwerking met het door de overheid gefinancierde programma ZE&GG, waar naast ZKN ook alle ziekenhuizen, patiëntenorganisaties, medisch specialisten, verpleegkundigen en verzekeraars aan meedoen.
Voorbeeld niet passende zorg
Het gaat om onderwerpen die veel in klinieken voorkomen, maar waar geen landelijke spiegels voor zijn. Een voorbeeld is dat bij artrose geen heupen en knieën vervangen worden zonder dat er eerst een behandeling is geweest waarbij niet geopereerd hoeft te worden, zoals voorlichting, pijnstilling of fysiotherapie. Meteen opereren is niet meer ‘passend’.
Rijen sluiten
Dat niet alle klinieken meedoen aan het traject van de branchevereniging is een slechte zaak, stelt Repping. “Als een zorgaanbieder besluit te stoppen met bepaalde zorg omdat dat in de nieuwe richtlijn staat, is het niet de bedoeling dat een collega-zorgaanbieder iets verderop wel doorgaat. Als dat zo is, schiet het niet op met gepast gebruik. We moeten de rijen sluiten.”
Aparte afspraken
Volgens ZKN blijkt dat niet alle klinieken meedoen omdat ze eigen systemen hebben waarmee ze monitoren of ze ‘gepast gebruik’ toepassen. Vaak liggen daar aparte afspraken achter met zorgverzekeraars. Omdat klinieken anoniem meedoen, weet ZKN niet hoeveel klinieken niet meedoen en ook niet welke.
Overhalen
ZKN probeert klinieken wel over te halen om mee te doen. Vorig jaar is Marjan Kaljouw aangetreden als voorzitter van het ‘College van Deskundigen’ van ZKN en wordt het leveren van passende zorg een criterium van het ZKN-keurmerk.
Benchmark
De spiegelinformatie is bedoeld voor benchmarking tussen zorgaanbieders onderling. Met spiegeldata kunnen ze zien hoe goed ze ‘gepast gebruik’ toepassen ten opzichte van andere aanbieders. Als dat niet zo goed lukt, kunnen kwaliteitsmedewerkers, bestuurders en directeuren op basis van de data ‘het gesprek aangaan’ met de medisch specialisten.
Gepast gebruik van de zorg, ook wel passende zorg, is een manier om om te gaan met de grotere zorgvraag en minder personeel. Nu is het zorgsysteem ingericht op productie draaien en efficiëntie.
Term „passende“ zorg is misleidend. „Zorg“ behoort altijd en standaard passend te zijn! En tautologie is onjuist! De negatieve kwalificatie „niet-passend gebruik“ is dan immers wel te hanteren!