© Vladimir Kononok / Getty Images / iStock
Begin oktober verscheen het interdepartementaal beleidsonderzoek (IBO). Daaruit blijkt dat de ggz zonder een stelselwijziging niet houdbaar is. Vooral mensen met een complexe hulpvraag of ernstige psychische problematiek moeten lang wachten op passende hulp. Of ze vallen tussen wal en schip. Bovendien blijkt uit verschillende onderzoeken dat voor mensen met een complexe hulpvraag onvoldoende passend aanbod beschikbaar is vanwege financiële prikkels.
Ook is de zorg versnipperd georganiseerd en kan de kwaliteit vaak moeilijk worden vastgesteld door weinig bruikbare uitkomstinformatie. Preventief beleid op het gebied van mentale gezondheid staat nog in de kinderschoenen.
Samenhangende maatregelen
Om de ggz toekomstbestendig te maken, noemt de commissie 37 hervormingsopties en 4 inkoophervormingen. ZN meldt het rapport te hebben bestudeerd. De koepel roept het kabinet op rekening te houden met de gemaakte bestuurlijke afspraken die staan beschreven in het Integraal Zorgakkoord, het Aanvullend Zorg en Welzijnsakkoord en de Werkagenda Langdurige GGZ. “Het is belangrijk vol in te blijven zetten op de uitvoering van deze akkoorden. En deze zo mogelijk aan te vullen en te versterken met een aantal beleidsopties uit het IBO-rapport.” Over deze opties gaan zorgverzekeraars de komende tijd in gesprek met de betrokken partijen.
ZN roept verder op tot samenhangende maatregelen die de zorg toegankelijk houdt voor degenen die deze het hardst nodig hebben. “Oplossingen zullen altijd moeten aansluiten bij de specifieke hulpvraag van individuele mensen. Gelet op de zeer brede waaier aan welzijns- en zorgvragen die de ggz kenmerkt”, reageert algemeen directeur Petra Wormser. “De variëteit aan hulpvragen maakt dat er vaak geen enkelvoudige antwoorden en simpele oplossingen zijn die passend zijn voor iedereen die de brede ggz-sector nodig heeft.”
Stelselwijziging
In het IBO-rapport worden er vijf stelselopties uitgelicht. Volgens ZN blijft het centrale probleem van de sector ongewijzigd bij een mogelijk nieuwe plek in het stelsel. “Er is nooit voldoende capaciteit om alle mentale problematiek in de maatschappij te adresseren”, aldus de ZN. Wormser: “Het is onze overtuiging dat we het perspectief van mensen centraal moeten blijven zetten. In de organisatie, financiering en het beleid voor de geestelijke gezondheidszorg.”
Om mensen met een psychische kwetsbaarheid passende hulp te bieden, steunt ZN de ingezette beweging van zorg naar het gewone leven. “Daarmee scheppen we tevens de noodzakelijke ruimte voor mensen die de medische en chronische zorg het hardste nodig hebben in de Zorgverzekeringswet en de Wet Langdurige Zorg.”
Ook afstemming met gemeenten over het ggz-aanbod dat via de Jeugdwet en de Wet maatschappelijke ondersteuning wordt gefinancierd, verdient blijvende aandacht. ZN begrijpt de keuze van de demissionaire VWS-staatssecretarissen om de besluitvorming over de IBO-aanbevelingen bij een nieuw kabinet te leggen.
