Maar liefst 11 duizend nieuwe banen, 5 miljard euro extra exportwaarde, 75 nieuwe start- en scale-ups en een toekomstbestendiger zorgstelsel. Dat is volgens de medtechsector de mogelijke impact als de politiek en de sector de adviezen volgt van het Groeiplan MedTech – Versnel Nederland naar de top in de medische technologiesector. Dit sluit aan op het bredere rapport van Peter Wennink over het versterken van de Nederlandse economie. Het Groeiplan werd op donderdag 18 december 2025 aangeboden aan demissionair staatssecretaris Judith Tielen (VWS) en plaatsvervangend Directeur-Generaal Tjerk Opmeer van het ministerie van Economische Zaken. Vooraanstaande vertegenwoordigers van de zorg, medtechbedrijven en kennisinstellingen waren aanwezig en onderstreepten zo de urgentie van investeringen in innovatieve technologie in de zorg.
Klinische testcapaciteit
Er is alle reden om in te zetten op het versnellen van innovatie, volgens Roy Jakobs, ceo van Koninklijke Philips. Hij fungeert bij dit Groeiplan als boegbeeld van de medtechsector. “De druk op de zorg neemt toe. We werken eraan om dit te verbeteren, maar we gaan niet snel genoeg.” Het mes snijdt bij investeringen in medtech volgens Jakobs aan twee kanten; je werkt aan de toekomstbestendigheid van de zorg én een weerbare, innovatieve economie. Essentieel daarbij is dat bedrijven, zorg, universiteiten en kennisinstellingen zo veel mogelijk samen optrekken in een ecosysteem, gelooft Jakobs. “Dat kan niet één partij alleen.” Met sterke academische ziekenhuizen, toonaangevende universiteiten en vooraanstaande hightechbedrijven is onze Nederlandse uitgangspositie oké. Maar de innovatiekracht staat volgens het Groeiplan onder druk en wel zodanig dat we kansen dreigen te missen. Er is betere datatoegang, AI- en interoperabiliteitsinfrastructuur, nodig. Daarnaast moeten we de klinische testcapaciteit vergroten en de regelgeving versoepelen. Jakobs: “Als je wilt innoveren, moet je samenwerken met de klinische praktijk. Maar ziekenhuizen kunnen op dit moment niet genoeg klinische capaciteit vrijmaken voor innovaties. Dat moeten we met het ecosysteem opschalen. Gekoppeld daaraan hebben we regelarme afgebakende terreinen nodig.” Volgens Jakobs geeft het Verenigd Koninkrijk met regulatory sandboxes een goed voorbeeld hoe je dit kunt doen.
Champions League
Het Groeiplan blaakt van ambitie. Met de juiste keuzes en randvoorwaarden en een stabiel en stimulerend politiek beleid kan ons land meedoen om de winst in de Champions League, zo is de verwachting. Daarvoor is wel een publiek-private investering nodig van tussen 5 en 5,5 miljard euro, verspreid over tien jaar. Deze middelen worden verdeeld over vroege innovatie, opschaling en infrastructuur. Het Groeiplan geeft duidelijk aan in welke technologiethema’s we die miljarden kunnen steken. Dat zijn: digitaal geïntegreerde, patiëntgerichte zorgpaden, minimaal invasieve, beeldgestuurde interventies/therapieën en geavanceerde diagnostiek, patiëntmonitoring en sensortechnologieën. Dit moet leiden tot flagship-projecten zoals ‘regionale digitale zorg- en commandcentra’, ‘AI- en robot-ondersteunde beeldgestuurde therapieën’ en ‘autonome MRI-systemen’.
Verdienvermogen
Is het mogelijk om met ons land mee te blijven spelen in de Champions League van de medtech? Volgens Willem Wensing, directeur externe betrekkingen van FME, branchevereniging voor techbedrijven, wel. “Wij hebben één van de grootste medtech bedrijven ter wereld, met daar omheen 300 andere bedrijven. Wensing vindt bovendien dat ons land veel veelbelovende voorbeelden kent van ecosystemen waar overheid, zorginstellingen, kennisinstellingen en bedrijven samenwerken. Hij noemde het Ziekenhuis van de Toekomst in Twente. Daar werken zorgprofessionals, bedrijven en kennispartners samen aan technologie die direct op de werkvloer wordt toegepast. In techbedrijven en ecosystemen investeren is volgens Wensink noodzakelijk vanwege het verdienvermogen van ons land.
MR-Linac
Carina Hilders, voorzitter van de Raad van Bestuur van UMC Utrecht, denkt dat groei van medtech ook noodzakelijk is om ‘de toegankelijkheid van zorg te borgen’. “Wereldwijd geven we het voorbeeld van hoe je solidariteit tot basisprincipe van een zorgstelsel maakt. Dat moeten we behouden.” Een Utrechts voorbeeld van hoe je met medtech kunt bijdragen aan toegankelijkheid is volgens Hilders MR-Linac, een revolutionair bestralingstoestel. “Dat is met pioniersgeest ontwikkeld in de kelders van het UMC Utrecht.” MR-Linac combineert een MRI met een lineaire versneller, waardoor veel preciezer kan worden bestraald. Hilders: “Deze technologie leidt tot kortere behandelingen. Zo is bij prostaatkanker een operatie niet nodig en maximaal vijf gerichte bestralingen.” Bij innovaties als de genoemde werkt het UMC Utrecht samen met medtechbedrijven zoals Philips. Volgens Hilders moet je innovaties dicht bij de klinische praktijk ontwikkelen. Het academisch ziekenhuis kan de daarvoor benodigde publieke en private partners samenbrengen. Hilders deelt de urgentie van het vergroten van de klinische capaciteit. “Dat moeten we echt gaan opschalen.”
Horden wegnemen
Naast investeren is het wegnemen van barrières een absolute voorwaarde. Volgens Maaike Kleinsmann hoogleraar aan de TU Delft en Chair TU Delft Campus Rotterdam Program, moeten we horden voor een soepele implementatie van innovaties wegnemen. Het is in ons land nu bijvoorbeeld nog veel te lastig om data te delen. Ook duurt het te lang voor een product na de testfase de markt op kan, vindt zij. Kleinsmann: “Sommige Nederlandse start-ups moeten naar het buitenland om een product te lanceren.” Marjoleine van der Zwan, managing director Health & Work bij TNO kent zo’n voorbeeld. “We hebben in Nederland hele mooie ideeën en best practices. AIKON Health bespaart een kwart van de ziekenhuisopnames met een simpele wearable die hartfalen detecteert. Maar zij hebben het hartstikke moeilijk om in ons land verder te komen.”
Mensenwerk
Na aanbieding van het Groeirapport is het de vraag wat de ministeries met de aanbevelingen gaan doen. Tielen beloofde namens het ministerie van VWS in ieder geval om te gaan werken aan het wegnemen van barrières en het vergroten van klinische testcapaciteit. Ook wil ze wat doen aan de beeldvorming. ‘We moeten af van het eenzijdige beeld dat zorg alleen mensenwerk is met iemand in een witte jas naast een bed. Ook met slimme technologie en data kun je werken aan gezondheid.”
Lees hier het rapport Groeiplan Medtech
Luister naar de podcast van BNR Beter: Vijf miljard euro nodig voor zorginnovatie.
