Beeld: peshkov / Getty Images / iStock
KPMG heeft in opdracht van het ministerie opnieuw bekeken wat de financiële gevolgen van de European Health Data Space (EHDS) zijn. De vorige analyse van KPMG was op basis van de Raadstekst die erover verscheen, maar bij het sluiten van een politiek akkoord vorig jaar zijn er veranderingen aangebracht. Een zeer belangrijke wijziging is dat er geen mogelijkheid meer is om de care-sector uit te sluiten van de verplichtingen ten aanzien van secundair gebruik van elektronische gezondheidsgegevens. Dat schrijft KPMG in een zogeheten herijking van de financiële impactanalyse.
Zeer grote impact
Het schrappen van de mogelijkheid tot uitzondering betekent dat organisaties in de ghz, ggz en vvt fors moeten investeren om te voldoen aan de verplichtingen. De KPMG-analisten stellen dat dit “zeer grote impact” heeft op de kosten. Dat betekent dat ze met minimaal 30 procent stijgen ten opzichte van de eerdere analyse. De eenmalige kosten voor zorgaanbieders en leveranciers van informatiesystemen worden geschat op ruim 680 miljoen tot 1,4 miljard euro. De structurele kosten voor het beheer zouden uitkomen op ruim 625 miljoen tot 1,2 miljard euro voor de eerste vijf jaar.
Leveranciers
Het gaat dan ook om forse bedragen, waarvan nog onduidelijk is hoeveel daarvan uit het budget van zorgorganisaties moet komen. Te meer omdat leveranciers van informatiesystemen de kosten die ze maken (deels) zullen doorberekenen aan hun klanten, de zorgaanbieders. Het grootste deel van de kosten zit in het aansluiten op een landelijk dekkend netwerk voor data. Nieuw is ook de verplichting om zorgmedewerkers te trainen. Het prijskaartje dat daaraan hangt is relatief gering, maar het kost logischerwijs wel veel tijd en inspanning.
Kleine uitzonderingen mogelijk
Overigens kan Nederland er nog voor kiezen om voor heel kleine zorgorganisaties een uitzondering te maken. KPMG wijst er verder op dat de Europese verplichtingen grotendeels overlappen met landelijke ambities voor data-beschikbaarheid, onder meer via de gegevenswet Wegiz, die elektronische uitwisseling stap voor stap verplicht. De investeringen die de overheid al doet in onder meer een landelijk dekkend netwerk en generieke functies staan daarom los van de Europese afspraken. Kosten voor de opzet van onder meer een Digitale Gezondheidsautoriteit en een Marktoezichtautoriteit zijn wel nieuw.
Uiteindelijk lagere kosten
De impactanalyse maakt ook gewag van de voordelen die het Europese dataproject biedt. “De EHDS draagt positief bij aan lagere kosten van zorg”, valt erin te lezen. Het zou leiden tot minder fouten, meer innovatie, lagere administratielasten en kortere wachtlijsten. Daar komt nog bij dat de Europese wetgeving de markt voor elektronische patiëntendossiers moet openbreken en strengere eisen stelt aan de systemen, waar zorgorganisaties mogelijk de vruchten van plukken.
