Preventieplan: Bestuurders hebben cruciale rol bij terugdringen verzuim en verloop

Beeld: New Africa / stock.adobe.com

Een van de belangrijkste conclusies uit het Preventieplan is dat verzuim en verloop sterk samenhangt met de organisatie. Zorgaanbieders zoeken de oplossing bij verzuim en verloop nu juist vooral bij de individuele medewerker. Ook ondersteuning en interventies richten zich op individuele problemen. Uit het onderzoek van de drie partijen – belangenbehartiger IZZ, pensioenuitvoerder PGGM en FWG, bekend van de functiewaarderingen – blijkt juist dat zorgorganisaties meer naar de organisatie als geheel moeten kijken en minder naar de individuele medewerker. 

Onrust

Verzuim en verloop is hoger bij organisaties met een hoge onregelmatigheidstoeslag, veel tijdelijke contracten en een hoge mate van instroom. De drie initiatiefnemers van het Preventieplan zien dat deze factoren allemaal leiden tot onrust in teams. Ook snel wisselende leidinggevenden dragen bij aan die onrust. 

Stabiliteit

Zorgprofessionals zelf vinden de volgende zaken het belangrijkst in hun werk: veel dynamiek -zoals spoedopnames en crisissituaties- ondersteund door een goed georganiseerd proces; uitdaging in hun vakmanschap en professionele ontwikkeling. Dit vereist volgens het advies randvoorwaarden, zoals mensgericht leiderschap, leren en ontwikkelen, een stabiele bedrijfsvoering, teamsamenstellingen met vaste collega’s en een gezond en veilig organisatieklimaat.

Bestuurlijke agenda

Zorgorganisaties moeten rust en regelmaat in teams creëren om verzuim tegen te gaan, staat in het Preventieplan. Een ander advies is om HR- en arbeidsmarktbeleid op de bestuurlijke agenda te zetten, maar juist dat blijkt moeilijk. In het advies staat ook dat HR-experts worstelen om de strategische thema’s structureel geagendeerd te krijgen bij de raad van bestuur en de raad van toezicht. 

Personeel betrekken

Zorgorganisaties die meededen aan het advies benadrukken dat medewerkers betrokken moeten worden bij besluitvorming door de raad van bestuur over behoud en werkplezier. Ook al staat dat al in de governancecode van zorg en welzijn. Zorgprofessionals moeten onderdeel zijn van het gesprek en niet pas betrokken worden in de formele OR. “Dit is randvoorwaardelijk voor behoud en werkplezier”, aldus de drie partijen. 

Belofte

De onderzoekers van het Preventieplan analyseerden data van 1,5 miljoen zorg- en welzijnsprofessionals en spraken met ruim 700 medewerkers en leidinggevenden van 18 zorgorganisaties verspreid over Nederland, die zichzelf hebben opgegeven. Het is de eerste keer dat de data van de drie partijen bij elkaar worden gebracht. 

Het langverwachte Preventieplan kostte een kleine miljoen euro en is betaald door het ministerie van VWS. Organisaties die het Preventieplan willen uitvoeren, krijgen beschikking over een methode waarmee beschikbare data op het gebied van arbeidsmarkt kan worden gekoppeld aan de eigen cijfers. De data is geanonimiseerd en gepseudonimiseerd. De belofte is dat door inzet van het Preventieplan het verzuim en het verloop met 25 procent daalt. Zorgaanbieders betalen ongeveer 25.000 tot 30.000 euro voor deelname.

Het ziekteverzuim binnen zorg en welzijn ligt rond de 7,5 procent, dat komt neer op ruim 80.000 medewerkers die ziek thuis zijn. Het verloop ligt tussen de 150.000 en 175000 medewerkers die de sector verlaten. In zorg en welzijn werken 1,5 miljoen mensen.