Nightingale werd in 1820 rijk geboren, maar trok zich als tiener al het lot aan van armen en zieken. Ze wilde daar wat aan doen, maar in die tijd kregen vrouwen weinig ruimte. Als protest daartegen schreef ze een boek dat een feministische klassieker werd en andere schrijvers en filosofen inspireerde: Cassandra.
Nightingale volgde haar hart en ging zieken en gewonden verzorgen. Als jonge dertiger deed ze dat in de Krimoorlog; ook 180 jaar geleden werd al gevochten om de heerschappij op de Krim. Daar ontdekte ze dat veel soldaten niet stierven aan hun verwondingen, maar aan gebrekkige hygiëne. Nightingale reorganiseerde de ziekenzorg en werd daarmee behalve feminist, schrijver en sociaal hervormer ook de grondlegger van de moderne verpleegkunde. Vandaag vieren we haar verjaardag én vieren we het werk van al die mensen in de zorg die het werk van Nightingale voorzetten. Net als zij met hart en ziel.
Feminisme nog steeds nodig
De strijd die Nightingale voerde voor gelijke posities voor vrouwen, is ook vandaag nog hard nodig. Ruim 200 jaar na de geboorte van Nightingale doen vrouwen nog steeds minder betaald werk dan mannen en verdienen ze voor hetzelfde werk vaak minder dan mannen doen. Vaak zijn vrouwen ook minder financieel onafhankelijk. We zien dat ook bij PFZW, waar we uit onderzoek weten dat vrouwen gemiddeld minder pensioenkennis hebben dan mannen. Het was één van de onderwerpen waarover ik deze week mocht praten op radiozender BNR. BNR had deze week iedere ochtend een uur ingeruimd voor een gesprek over het nieuwe pensioenstelsel. Afgelopen woensdag was ik aan de beurt.
Er komt geld vrij
Een groot deel van het radiogesprek ging over de vraag waarom we bij PFZW vinden dat het nieuwe pensioenstelsel een verbetering is. Heel kort samengevat is dat om twee redenen. Ten eerste is het straks voor iedereen veel duidelijker wat je betaalt voor je pensioen en wat je ervoor terugkrijgt. En ten tweede zijn we straks duidelijker over het feit dat rotsvaste zekerheid niet bestaat. Daardoor hoeven we minder geld opzij te zetten, want rotsvaste zekerheid is erg duur. Dat betekent dat er meer geld beschikbaar komt dat we kunnen uitkeren. De kans op een beter pensioen wordt daardoor groter. Er komt dus geen geld bij (want we hebben natuurlijk geen toverstafje), maar er komt wel geld vrij.
De hele wereld kijkt mee
Er zijn mensen die zich zorgen maken of de overgang naar het nieuwe pensioen wel goed en eerlijk verloopt. Ik heb daar wél vertrouwen in. Pensioenfondsen zorgen ervoor dat die overgang secuur gebeurt en dat de belangen van iedereen, jong en oud, worden bewaakt. En de hele wereld kijkt kritisch mee hoe we dat gaan doen: vakbonden en werkgevers, onze Pensioenraad met werknemers, werkgevers en gepensioneerden, onze eigen Raad van Toezicht en de toezichthouders DNB en AFM. Al die partijen volgen ons, praten mee of controleren ons. Met zoveel ogen worden alle belangen goed afgewogen. En dat is goed, want die belangen zijn groot.
Joanne Kellermann
Voorzitter bestuur PFZW
Mooi dat de voorzitter van “ons” pensioenfonds over Florence Nightingale schrijft en haar ook als “voorbeeldige vrouw” profileert. Ik mis in haar betoog, dat Florence ook ( zeer bijzonder in haar tijd ) lid was van het Engelse Wiskundig Gezelschap en de “parabool van Nightingale” ontwikkelde. Daarnaast was ze erelid van een vergelijkbaar nationaal wiskundig orgaan in de USA. Zij onderbouwde haar beweringen over hygiëne en verpleging zeer zorgvuldig. ( zie “Nursing, what it is and what it is not” 1860 ). Er is thans over de pensioenhervorming veel discussie. Het valt mij op dat veel erkend deskundigen stellen dat het huidig wetsvoorstel, ondanks 15 jaren discussie, nog steeds fundamentele vragen oproept en thans afgeraden wordt. Meer politiek georiënteerden pleiten voor “tekenen bij het kruisje”. Is dat wel zuiver? In de huidige sector Zorg zijn veel vrouwen waarvan het huidig pensioen klein is. Voorheen mochten gehuwden niet in loondienst verder blijven werken, later bij ontbreken van kinderopvang was slechts deeltijdarbeid mogelijk, een loonkloof ( SER 12 mei 2021 ) betekent ook een pensioenkloof en langjarig uitblijven van indexering betekent voor deze gepensioneerden een schraal pensioen. Ik vermoed dat deze (oud-) verpleegkundigen met “midden inkomens” ook nu weer weinig verbetering kunnen verwachten, of kunt u dat met enige stelligheid tegenspreken? Pas op, er kunnen vele rechtszaken volgen, nu ook al, want ook het bezwaarrecht vervalt !