Ook bij de overheid moet meer aandacht zijn voor cultuursensitiviteit. En dan niet alleen op papier.
Het is al weer een paar maanden geleden dat het boek Voor(t)gaan in Verandering is gepubliceerd. Het is goed om te merken dat de oplage van 1.500 stuks binnen een mum van tijd op was en dat er vraag was naar meer. Dat betekent dat het boek, maar vooral de boodschap die het uitdraagt, ertoe doet. Er is veel belangstelling voor. Dat is ook logisch wat mij betreft.
Cultuursensitieve organisaties zijn een must, organisaties die de verbinding maken met de veranderende samenleving. Zeker in de grote steden is de bevolkingssamenstelling zeer divers van aard. Al die mensen maken al geruime tijd onderdeel uit van onze samenleving en draaien in alle opzichten volop mee.
Toegankelijkheid
Bij het meedoen in de samenleving gaat het niet alleen om de dagelijkse gang van zaken, maar ook om de toegankelijkheid en het bereik van publieke instellingen. De Agenda Integratie van begin 2013 zegt daar het volgende over. “Organisaties in de publieke sector moeten in staat zijn het hoofd te bieden aan de vraagstukken die voortkomen uit een divers samengestelde bevolking en achterblijvende integratie (…) Het Kabinet vindt het van belang dat dit wordt verbeterd.” De beide bewindslieden benadrukken dat nogmaals in het voorwoord.
Wensen en behoeften
Het boek gaat over leiderschap dat nodig is om het hoofd te bieden aan vraagstukken die voortkomen uit een divers samengestelde bevolking en achterblijvende integratie. Rekening houden met wensen en behoeften van klanten, of dat nou klanten zijn van beleid of klanten in de zorg, moet uitgangspunt zijn van handelen. Cultuursensitieve zorg houdt rekening met die diverse wensen van de klant en draagt bij aan integratie en burgerschap. Het mes snijdt zo aan twee kanten. Ik heb veel waardering voor de zorgbestuurders die in het boekje zijn geïnterviewd. Zij hebben die boodschap begrepen en dragen die actief uit. Zij tonen dat leiderschap.
Gecombineerde boodschap
Van de zijde van de rijksoverheid hebben de ministeries van SZW en VWS die gecombineerde boodschap ook opgepakt. Het initiatief tot het boekje is gekomen vanuit de wens van VWS om de kwaliteit van de zorg te verbeteren en de wens van SZW om wensen en behoeften van een divers samengestelde bevolking een plek te geven in de beleidsvorming.
In dit geval in het zorgbeleid, vandaar de samenwerking met VWS, maar in feite op veel meer beleidsterreinen. In zijn weblog geeft Gerard van Pijkeren aan dat er op het vlak van cultuursensitiviteit “nog veel valt te verhapstukken, zeker bij de rijksoverheid. (…). Misschien kan de Algemene Bestuurdienst Mohamed en Fatima op het spoor komen om de cultuursensitiviteit in de top van de rijksdienst niet alleen op papier te agenderen maar ook te operationaliseren.”
Ik ben het zeker eens met Gerard van Pijkeren, dat er op veel meer terreinen aandacht moet zijn voor cultuursensitiviteit. Ook bij de (rijks)overheid. Ik vind daarom het gedachtegoed dat de geïnterviewde zorgbestuurders uitdragen ook van belang voor bestuurders en leidinggevenden in andere sectoren, waaronder de overheid. Goed voorbeeld doet immers goed volgen!
Bernard ter Haar
Directeur-generaal Participatie en Inkomenswaarborg Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
—————————————————————————————————–
De afgelopen anderhalf jaar interviewden Thijs Vink en Jan Booij in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid veertien beslissers in en rondom de zorg aan ouderen. De vraag die zij onderzochten was of een moderne cultuursensitieve zorg bijdraagt aan integratie en burgerschap. Het verschijnen van het boek ‘Voor(t)gaan in Verandering’ is een tussentijds resultaat van dit traject.Download hier het boek als pdf.