Hoe kunnen we kwaliteit van zorg meetbaar maken voor patiënten? Kunnen we met die inzichten de zorg ook verbeteren en betaalbaar houden? Er ontstaat steeds meer transparantie voor patiënten, zorgaanbieders, zorgverzekeraars en beleidsmakers.
Dat is hard werken, samen met alle veldpartijen, die op 23 september 2014 tijdens het congres “Zorguitkomsten: het gaat om de klant!” ervaringen en nieuwe resultaten delen. Ter inspiratie één voorbeeld, over coronairlijden.
Coronairlijden
Coronairlijden ontstaat door vernauwing van de kransslagader. In Nederland zijn meer dan 700.000 mensen hiermee bekend. De meest voorkomende diagnoses zijn hartinfarct (acuut coronair syndroom) en chronische hartproblemen (stabiele angina pectoris). Coronairlijden wordt veelal behandeld met medicatie en levensstijlverandering zoals stoppen met roken, gezonder eten en meer bewegen. Daarnaast worden jaarlijks ruim 11.000 bypassoperaties en 45.000 dotterbehandelingen uitgevoerd. Dat zijn grote aantallen, met een enorme impact op patiënten en hun omgeving. Achmea zet zich voor het verbeteren van de kwaliteit van zorg ook in bij deze aandoening en is daarom betrokken bij het mooie werk van Meetbaar Beter.
Vier stappen
Binnen de stichting Meetbaar Beter werken twaalf Nederlandse hartcentra gezamenlijk aan het inzichtelijk maken van de uitkomsten van behandelingen bij hartproblemen. Achmea participeert in de adviesgroep en biedt financiële steun. De deelnemende ziekenhuizen gebruiken de uitkomsten om de kwaliteit van zorg te verbeteren. Hiermee is Meetbaar Beter een inspirerend voorbeeld voor anderen.
Hun stappen zijn helder: 1. uitkomstenindicatoren ontwikkelen, 2. resultaten van behandelingen meten, 3. uitkomsten op ziekenhuisniveau transparant maken en 4. ziekenhuizen bespreken uitkomsten onderling om van elkaar te leren. Alleen zo kan de kwaliteit van zorg continu verbeteren. Waarom wachten totdat alle informatie voor alle ziekenhuizen honderd percent beschikbaar is?! Ziekenhuizen die al wel zo ver zijn, zoeken de transparantie eerder op. Dat zal anderen inspireren snel te volgen.
Het gaat om de klant
In de congrestitel staat de klant centraal. Patiënten kunnen met zorguitkomsten een weloverwogen keuze maken en meebeslissen over welke behandeling voor hen het beste resultaat oplevert. Zorguitkomsten spelen in op de wensen van klanten, die mondiger worden en behoefte aan inzicht en keuze-informatie hebben.
Dat betekent dat er na bovengenoemde vier stappen nog een vijfde stap moet volgen: informeer de patiënt over de zorguitkomsten. Achmea is daarom met patiëntenvereniging De Hart&Vaatgroep en Meetbaar Beter rond de tafel gegaan om arts-informatie te vertalen naar patiëntinformatie. Het resultaat van deze samenwerking is een verhaallijn over aandoening en behandeling, plus een ‘infographic’ over uitkomsten.
Zo staat er het aantal uitgevoerde ingrepen van de ziekenhuizen waarvan Meetbaar Beter inmiddels voldoende data heeft verzameld: zeven voor bypassoperaties en vier voor dotterbehandeling. Dan volgt de gemiddelde overleving: bij bypassoperatie is dat 98 procent na 120 dagen en bij dotterbehandeling 98 procent na dertig dagen en 95 procent na een jaar. Maar het is nog best ingewikkeld om deze cijfers per ziekenhuis apart te tonen, op een zodanige wijze dat patiënten daaraan terechte conclusies verbinden.
Presentatie naar patiënten
In de presentatie per ziekenhuis zijn verschillende varianten getoetst bij patiënten. Dan blijkt dat spreiding rond een gemiddelde een lastig concept is. Patiënten interpreteren cijfers al snel als ‘beter’ en ‘slechter’, terwijl dit niet correct hoeft te zijn op basis van significantie (na casemix-correctie). Absolute sterftecijfers schieten dan hun doel voorbij, als dat onvoldoende zegt over de kwaliteit van behandelen.
Ook de ‘funnelplots’ van DICA vinden patiënten vaak ingewikkeld. De infographic wordt wel getoond tijdens het congres, om de verdere zoektocht te stimuleren. Maar we zullen samen betere manieren voor de presentatie naar patiënten moeten ontwikkelen, voordat deze uitkomsten online kunnen gaan. Dan genereren transparante uitkomsten niet alleen informatie voor de arts, maar ook voor de patiënt.
Robbert Huijsman
Senior manager Kwaliteit & Innovatie bij de divisie Zorg & Gezondheid van Achmea en bijzonder hoogleraar Management & Organisatie van de Ouderenzorg bij het instituut Beleid & Management Gezondheidszorg, Erasmus Universiteit Rotterdam.