Directievoorzitter Carina Hilders van het Renier de Graaf Gasthuis in Delft wil dat er voor een consult tussen arts en patiënt meer tijd kan worden uitgetrokken. Volgens haar moeten zij samen beslissen hoeveel tijd ze nodig hebben. Dit zegt Hilders in Skipr magazine.
“Als een specialist bij me komt omdat hij meer tijd nodig heeft om goede zorg te leveren, dan zou ik een slechte directeur zijn als ik zou zeggen: ‘je krijgt tien tot vijftien minuten, anders gaat het ons teveel geld kosten'”, zegt Carina Hilders in het septembernummer van Skipr magazine. “Ik zou toe willen naar flexibele tijden, waarbij patiënt en professional samen beslissen hoeveel tijd ze nodig hebben.”
Shared decision making
Hilders is aan het woord over shared decision making, oftewel gezamenlijke besluitvorming tussen arts en patiënt. Ze is hiervan een groot voorstander en levert een actieve bijdrage aan de verspreiding van shared decision making door middel van trainingen en voordrachten. Snel gaat het volgens haar niet, omdat het een ingewikkeld proces is. Het draait volgens haar om loslaten en minder de regie voeren. Hilders, zelf gynaecoloog, stelt: “Dat zijn we als professionals niet gewend.”
Ze merkt dat artsen gesprekken met de patiënt meer sturen dan past bij gedeelde besluitvorming. “Wij denken vaak voor de patiënt, terwijl die patiënt heel goed weet wat hij of zij wel of niet belangrijk vindt.” Artsen hebben volgens Hilders lang gedacht dat de patiënt altijd zo snel mogelijk behandeld wil worden. Patiënten moeten juist tijd hebben om alles op een rijtje te zetten als er meerdere behandelmogelijkheden zijn. “We moeten af van het paternalistische idee dat wij als professionals kunnen bepalen of iemand in staat is tot goede gedeelde besluitvorming.”
Communicatie
Ruth Pel van Vilans doet onderzoek waarin de communicatie tussen geriaters en patiënten centraal staat. In ongeveer de helft van deze contacten is volgens haar sprake van gedeelde besluitvorming. Uit haar bevindingen blijkt dat artsen sturen in gesprekken, al gebeurt dat heel impliciet. Wie het besluit tot een besluit neemt, wordt niet altijd benoemd.
Volgens Pel zijn artsen primair opgeleid om naar problemen en oplossingen te kijken en doen ze liever iets dan niets. “Zelfs als artsen weten dat een bepaalde behandeling niet gaat helpen is het fijner om tegen een patiënt en zijn familie te kunnen zeggen dat alles geprobeerd is.” Ze wijst erop dat de zorg bovendien wordt gefinancierd op basis van doen en niet van laten.
Campagne
Omdat het gezamenlijke in shared decision making nog niet uit de verf komt, zijn Patiëntenfederatie Nederland en de Federatie Medisch Specialisten een campagne begonnen om de communicatie tussen behandelaar en patiënt te verbeteren. Om de patiënt meer regie te geven in de spreekkamer hebben de twee organisaties een module ontwikkeld in de vorm van drie vragen die de patiënt altijd zou moeten stellen: wat zijn de mogelijkheden?; wat zijn de voor- en nadelen van die mogelijkheden; wat betekent dat in mijn situatie?
Lees het volledige verhaal over shared decision making in Skipr magazine 09/10, september 2017.