Er moet een financiële vangnetregeling komen voor gemeenten die door de decentralisatie van de beleidsterreinen werk, langdurige zorg en jeugd in de financiële problemen komen. Dit bepleit de Raad voor de financiële verhoudingen (Rfv), zo meldt Binnenlands Bestuur.
In de ogen van de Rfv moet tijdelijk een aparte vangnetregeling worden ingebouwd om gemeenten tegemoet te kunnen komen, als deze worden geconfronteerd met onverwachte kosten en bijzondere situaties waardoor zij financieel in de knel dreigen te komen.“Te denken valt aan de situatie waarin een gemeente te maken krijgt met een onevenredige zwaar beroep op bepaalde voorzieningen”, aldus de Rfv. Het vangnet moet voorkomen dat gemeenten bij problemen automatisch onder financiële curatele komen te staan via de ‘artikel 12-regeling’.
Centralisering
De Raad waarschuwt in het advies voor de zogeheten decentralisatieparadox. “Veel gedecentraliseerde taken gaan de lokale schaal te boven en worden belegd bij regionale samenwerkingsverbanden”, aldus de Rfv. “Dit leidt tot centralisering van gedecentraliseerde taken. Niet alleen dreigt daardoor lokaal maatwerk op de achtergrond te verdwijnen, maar ook de grip van een individuele gemeenteraad op de regionale samenwerking is vanuit democratisch oogpunt niet optimaal.”
Onder druk
Die gemeentelijke beleidsvrijheid en de democratische controle daarop staan volgens de Rfv ook op een andere manier onder druk. Door het sociaal akkoord en het zorgakkoord wordt de beleidsvrijheid voor gemeenten verder ingeperkt. Ook dienen zich “steeds nieuwe doelgroepen (zoals ex-Wajongers)” aan die onderwerp zijn van gedetailleerde afspraken, die de armslag van de gemeenten beperken.