Kleinschalige lokale voorzieningen voor mensen met psychische problemen hebben moeite om de eindjes aan elkaar te knopen. Dit schrijft Marie-Antoinette Bäckes op de website Socialevraagstukken.nl.
Bäckes is programmaleider ‘Nieuwe wegen ggz en opvang’, een aanjaagprogramma voor de langdurende ggz en maatschappelijke opvang. In Nederland zijn diverse kleinschalige initiatieven die proberen kwetsbare mensen op de rails te houden. Zij noemt onder meer inloophuizen, begeleiding naar werk of een eigen onderneming, begeleid leren, begeleid wonen en buddyzorg. “Deze initiatieven zijn vaak domeinoverschrijdend: ze balanceren op het grensvlak van behandeling, zorg en het sociale domein (welzijn, wonen, dagbesteding, werk).”
De meeste van deze initiatieven kampen met financieringsproblemen, constateert Bäckes. Omdat mensen met uiteenlopende problemen van de voorzieningen gebruik maken, moeten de vergoedingen hiervoor uit verschillende potjes komen. Dit is volgens haar lastig, want de samenwerking tussen de ggz en het sociaal domein verloopt moeizaam. De verschillende regelingen, zoals de Jeugdwet, Wmo, Participatiewet, de Zorgverzekeringswet en de Wlz, sluiten niet goed op elkaar aan.
“Daarbij komt ook nog eens dat het voor de innovatieve projecten moeilijk is om structurele financiering over langere tijd te krijgen. En dat is belangrijk om succesvolle initiatieven te kunnen doorontwikkelen”, aldus Bäckes.
Mogelijkheden
Zij ziet mogelijkheden om de financiering van deze kleinschalige initiatieven te regelen. Allereerst is het volgens Bäckes belangrijk dat de aanbieders van behandeling, zorg en welzijn, de gemeente(n) en zorgverzekeraar elkaar weten te vinden. Ook moeten ze bereid zijn om actief mee te denken vanuit het maatschappelijk belang. Vervolgens is het zaak dat ze een gezamenlijke ambitie nastreven. “Als iedere partij dan ook nog eens vanuit de eigen discipline nagaat welke financiële bijdrage geleverd kan worden, dan is er veel mogelijk.”
Op grond van deze formule heeft bijvoorbeeld ggz-aanbieder Vincent van Gogh een overeenkomst voor vijf jaar gesloten met zorgverzekeraar VGZ. Doel van de overeenkomst is het bewerkstellingen van extramuralisatie van de ggz, zodat kwetsbare mensen in de wijk kunnen wonen. VGZ compenseert Van Gogh voor de omzetval die hiervan het gevolg is. De vrijvallende middelen kunnen vervolgens besteed worden aan vernieuwende initiatieven.
