Door Sigrid Starremans

Almere is de snelst groeiende stad van Nederland. Daarbij valt het op dat de inwoners meer dan gemiddeld een minder goede gezondheid hebben. Ze hebben onder meer vaker overgewicht en mentale problemen en houden er een ongezonde levensstijl op na. Ook omdat het tekort aan zorgpersoneel steeds nijpender wordt, was het voor de zorgpartijen en de gemeente een aantal jaar geleden duidelijk dat er iets moest veranderen.
Eerstelijn sterk
In Almere is de eerstelijn van oudsher sterk georganiseerd. “De visie was dat in iedere wijk een gezondheidscentrum moest zijn en een relatief klein ziekenhuis voor de hele stad” licht Rosalie Klinkhamer, manager allianties in het Flevoziekenhuis, toe. “Aan de samenwerking tussen het ziekenhuis en de eerstelijn werd continu gewerkt maar de connectie met welzijn ontbrak. De sociale voorzieningen zijn niet meegegroeid met de snelle bevolkingsaanwas. Daardoor is er weinig sociale cohesie in de wijken.”
Druk op huisarts
In 2022 kwamen onder meer de zorgpartijen, de gemeente, welzijns- en mantelzorgorganisaties bij elkaar om een gezamenlijk plan te maken. Klinkhamer: “Wat we heel belangrijk vinden, is om de zelf- en samenredzaamheid in de wijken te vergroten. Want met name de druk op de huisartsen, en ook de doorverwijzingen naar het ziekenhuis, zijn bovengemiddeld hoog. Mensen gaan nu vaak naar de huisarts voor problemen die daar niet thuishoren. Inwoners hebben er meer aan als ze sneller op de goede plek belanden.”
IZA-gelden
Vanuit IZA werd eind 2024 20 miljoen euro aan transformatiegelden toegekend voor de opzet en uitvoer van het plan Positief Gezond Almere. De financiering regelen, was echter niet makkelijk. “Waar we tegenaan liepen, was dat het plan alleen vanuit het perspectief van de zorgverzekeraar werd beoordeeld” vertelt Klinkhamer. “Het ging er vooral om dat we konden aantonen dat deze beweging de zorgkosten omlaag zou brengen. Terwijl wij bredere doelen hebben en ook het sociaal domein en de gemeente een belangrijke rol spelen. We hebben hard moeten lobbyen. Gelukkig is daar met de komst van het AZWA een en ander in veranderd.”
Anders werken
Het verbinden van welzijn, zorg en informele zorg is een van de belangrijke pijlers van het plan. Evenals de verbetering van de doorstroom in de keten, het verplaatsen van zorg (dichter) naar huis, digitale gegevensuitwisseling en het bevorderen van positieve gezondheid. Voor de realisering van het laatste punt is het nodig dat alle zorg- en hulpverleners op een andere manier gaan werken. Klinkhamer: “Of inwoners in het ziekenhuis, bij de huisarts of een sociaal werker komen, het doel is dat er steeds vanuit hetzelfde perspectief met hen gesproken wordt. Dat er gekeken wordt naar de vraag achter de vraag, naar wat voor hen echt belangrijk is, en hoe zij zelf in actie kunnen komen.”
Een dergelijke verandering realiseren, kost veel tijd, erkent ze. “Daarom zien we dit als een grote transformatie die nog ver na IZA doorloopt. Het is iets van de lange adem waarin we nu de eerste stappen zetten.”