Diabetespatiënten die moeite hebben met zelfmanagement gebruiken tussen de 1.500 en 2.000 euro per jaar meer aan zorg. Ze zijn minder tevreden over de zorg en hebben meer klachten van de diabetes.
Sinds 2012 is in Nederland een instrument beschikbaar waarmee verschillende groepen patiënten te onderscheiden zijn naar hun ‘zelfmanagementvaardigheden’: de Patient Activation Measure (PAM). Deze vragenlijst meet hoe patiënten hun kennis en vaardigheden inschatten om met hun ziekte te kunnen omgaan en hun vertrouwen daarin. Met deze uitkomsten kunnen groepen patiënten vervolgens zorg en preventie op maat krijgen. Zorgverzekeraar Achmea zou het instrument graag benutten om meer inzicht te krijgen in het zorggebruik van groepen verzekerden.
Laagste scores
Om dit inzicht te krijgen, koppelde het NIVEL (Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg) de PAM-score van mensen met diabetes aan gegevens van Achmea over hun zorggebruik, de zorgkosten, de door hen ervaren kwaliteit van zorg en de klachten die met de diabetes samenhangen. Het onderzoek bevestigt de verwachting dat mensen die moeite hebben met zelfmanagement meer professionele zorg gebruiken, de kwaliteit van zorg minder vinden en meer last van hun diabetes hebben. Vooral mensen met de laagste scores steken ongunstig af tegen andere groepen. Ze gebruiken tussen de 1.500 en 2.000 euro per jaar meer aan zorg.
Demografische kenmerken
De PAM-score toont een samenhang met demografische kenmerken: ouderen, mensen met een lage opleiding, uit een lagere sociale klasse, met meerdere beperkingen en aandoeningen en een slechtere gezondheid blijken minder in staat tot zelfmanagement. NIVEL-onderzoeker Michelle Hendriks: “De PAM kan helpen die groepen mensen te identificeren die extra ondersteuning nodig hebben bij zelfmanagement. De lijst bestaat uit slechts dertien vragen en is makkelijk toe te passen. Mensen met het laagste PAM-niveau kunnen extra aandacht gebruiken. Zelfmanagementondersteuning binnen deze groep zou hen vooral moeten helpen in te zien dat ze een belangrijke rol kunnen spelen in hun eigen zorg en ze motiveren deze rol ook op te pakken.”
Prioriteit
De inzichten uit het onderzoek zijn voor Achmea aanleiding de ondersteunde zelfzorg voor het laagste PAM-niveau prioriteit te geven om de zorg te verbeteren.
