De zorguitgaven zullen deze kabinetsperiode veruit het hardste groeien van alle overheidsuitgaven. Dat blijkt uit de Miljoennennota 2012 die sinds donderdag online staat. In absolute termen groeien de uitgaven voor zorg van 61,2 miljard euro dit jaar naar 63,5 miljard in 2012. Aan het einde van de kabinetsperiode zal 74,4 miljard euro naar de zorg gaan.
Daarmee stijgen de zorguitgaven fors sneller dan de economische groei en dat gaat ten koste van andere sectoren. Op dit moment geeft een modaal huishouden gemiddeld meer dan 20 procent van het inkomen uit aan de zorg. Zonder maatregelen zou dat stijgen tot bijna 40 procent. Als de zorguitgaven zo snel blijven groeien vormt dat een bedreiging voor de arbeidsparticipatie en kan het leiden tot welvaartsverlies, zo waarschuwt het Kabinet.
Investeringen
Maatregelen zijn dus geboden, zo valt te lezen in de Miljoenennota 2012. Al eerder maakte het kabinet bekend dat het overschrijdingen terug gaat halen, maar er wordt ook geïnvesteerd. Deze kabinetsperiode gaat het om een bedrag van 15 miljard euro. Dat geld gebruikt het kabinet onder meer om het functioneren van de arbeidsmarkt in de zorg te verbeteren. Een bedrag van 852 miljoen euro gaat naar scholing voor medewerkers. Ook wordt het geld gebruikt voor de inzet van 12.000 extra medewerkers per 2014. Onlangs sloot de staatssecretaris daarover een convenant met de sector.
Bezuinigingen
Bezuinigd wordt er onder meer op het verzekerde pakket. Zo wordt dieetadvisering, gebruik van maagzuurremmers en begeleiding bij stoppen met roken niet langer vergoed. De beweegkuur wordt niet meer in het pakket opgenomen en de vergoeding voor logopedie wordt beperkt.
Ggz en cure
Grote klappers maakt het kabinet met de bezuinigingen op de ggz ter waarde van 576 miljoen euro, de pgb-maatregelen en de tariefkorting van 132 miljoen euro op de huisartsenzorg. Ook de medisch specialisten leveren in.
Langdurige zorg
Ook over de herziening van de langdurige zorg wordt al langer gesproken. Donderdag maakte de staatssecretaris de plannen voor het pgb bekend. De budgetten voor het pgb en zorg in natura worden vanaf 2014 samengevoegd. Het kabinet onderzoekt of de toegang tot de AWBZ beperkt kan worden voor mensen met een IQ tussen 70 en 85. De kwetsbaarse mensen in de samenleving moeten wel op goede zorg kunnen blijven rekenen. Zorg en wonen worden in de toekomst gescheiden zodat de AWBZ alleen nog over zorg gaat.
Kwaliteit
Ondanks de bezuinigingen moet de kwaliteit van de zorg de komende jaren verbeteren. Het kabinet gelooft in dat kader sterk in het opstellen van zorgstandaarden. Daarvoor wordt in 2012 het Kwaliteitsinstituut geïntegreerd in het College voor Zorgverzekeringen (CVZ). Het Kwaliteitsinstituut moet in 2013 operationeel zijn, maar volgend jaar worden al een aantal pilots gestart gericht op de ontwikkeling van professionele standaarden. Het Kwaliteitsinstituut zal vanaf 2013 ook de taken van Zichtbare Zorg overnemen. In de langdurige zorg start een experiment met regelarme zorginstellingen.
Veiligheid
De Inspectie voor de Gezondheidszorg krijgt jaarlijks 10 miljoen euro extra in verband met de uitbreiding van het takenpakket. Zo moet de IGZ meer toezicht houden op de zorg voor kwetsbare groepen zoals ouderen. Daarvoor moeten de inspecteurs vaker de werkvloer bezoeken, onder meer door het gebruik van mystery guests. Er wordt straks minder papieren verantwoording afgelegd en de IGZ zet de omslag naar meer proactief toezicht door. Voor het verbeteren van patiëntveiligheid door invoering van veiligheidsmanagementsystemen heeft het kabinet in 2012 3,5 miljoen euro over.
Meer artsen
Volgens het Kabinet zijn vanaf 2025 een kwart meer artsen nodig. Met het oog daarop moeten meer huisartsen en specialisten worden opgeleid. Samen met het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap laat VWS momenteel onderzoeken op welke wijze en in welk tempo er vanaf 2012 meer artsen opgeleid kunnen worden. Ook worden hierover gesprekken gevoerd met relevante koepels.
Taakherschikking
Al langer wil het kabinet taken van medisch specialisten naar huisartsen en andere zorgverleners overdragen. Nieuwe beroepsbeoefenaren zoals verpleegkundig specialisten en physician assistants kunnen eenvoudige routinematige taken overnemen. Daarom zijn er meer opleidingsplaatsen nodig voor die nieuwe beroepsgroepen in de zorg. Het kabinet onderzoekt hoe dat betaald kan worden.
Financieel Beeld Zorg
Bekijk alle maatregelen in het Financieel Beeld Zorg, een bijlage van de begroting VWS.
Reacties
Vanuit het veld is inmiddels op de Miljoenennota gereageerd. De NVZ vereniging van ziekenhuizen (NVZ) staat achter de kabinetsplannen in de uitgelekte Miljoenennota. GGZ Nederland en de belangenorganisatie van apothekers KNMP daarentegen voorzien negatieve effecten als de bezuinigingen ten uitvoer worden gebracht. Lees meer reacties. (Daan Marselis)
