Foto: Anela/peopleimages.com/stock.adobe.com
Een IC-capaciteit van ten minste 1150 bedden is een lang gekoesterde wens van de Kamer. Die nam in juli 2022 een motie aan die hierom vroeg. Dat getal is gebaseerd op een schatting die de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care (NVIC) na de coronacrisis heeft gemaakt. Tijdens covid is veel verder opgeschaald, naar 1700 IC-bedden, maar dat is ten koste gegaan van de kwaliteit van zorg en ziekenhuizen moesten de zorg op andere afdelingen afschalen.
Te weinig
De door de Kamer gewenste capaciteit werd in de afgelopen jaren nooit gehaald. In 2023 kwamen de ziekenhuizen op 900 bedden, nog altijd 250 te weinig. In het eerste half jaar van 2024 lag de gemiddelde operationele IC-capaciteit rond de 1.000 bedden. Na juni 2024 zijn er geen landelijke aantallen meer verzameld.
Partijen komen er niet uit
Het is betrokken veldpartijen de afgelopen jaren niet gelukt om afspraken te maken over een basiscapaciteit op de IC’s. Ook het Zorginstituut kon hier geen knoop over doorhakken. “Het Zorginstituut is gevraagd om met betrokken veldpartijen afspraken te maken over een flexibele organisatie van de IC-zorg en dit op te nemen in haar Meerjarenagenda”, schrijft Bruijn aan de Kamer. “Hiertoe heeft het Zorginstituut gesprekken gevoerd met veldpartijen. Op 19 juni 2025 heeft het Zorginstituut laten weten dat zij het onderwerp niet op haar Meerjarenagenda kan plaatsen. Omdat zij het reëel achten dat partijen er niet met elkaar uitkomen en het Zorginstituut juridisch geen mogelijkheid ziet om in dat geval doorzettingsmacht toe te passen.”
Wetgeving
Bruijn wil toch uitvoering geven aan de wens van de Kamer, schrijft hij. Dat moet dan via een wet. “Nu het Zorginstituut heeft aangegeven dat er verschillende inzichten blijven bestaan over de basiscapaciteit, zie ik mij genoodzaakt om de route van wetgeving in te slaan om uitvoering te geven aan de motie. Ik zal daarom een verkenning starten naar wet- en regelgeving voor het vastleggen van een basiscapaciteit. Dat neemt niet weg dat het partijen vrij staat om eerder tot een concrete oplossing voor het vraagstuk te komen”, aldus de bewindsman.
IC-verpleegkundigen
Het aantal IC-bedden wordt in Nederland bepaald door het aantal beschikbare IC-verpleegkundigen. Dat ziekenhuizen het aantal verpleegkundigen als basis moeten nemen om het aantal IC-bedden te bepalen, is wereldwijd gezien bijzonder. In Amerika bijvoorbeeld wordt het aantal bedden bepaald door het aantal intensivisten. Volgens de medische richtlijnen moet er 3,5 fte aan IC-verpleegkundigen en een passend aantal intensivisten zijn om een IC-bed continu open te houden. Als de basiscapaciteit wettelijk zou worden vastgelegd en er dus ook financiering voor zou komen, dan heeft NVIC samen met de beroepsvereniging van IC-verpleegkundigen, V&VN IC, hier een plan voor. In dat plan zouden verpleegkundigen duobanen, of combifuncties, vervullen. Een verpleegkundige werkt dan bijvoorbeeld zowel op de IC als op de spoedeisende hulp of vervult management-, onderwijs- of onderzoeksfuncties. In de zomer kunnen de IC-verpleegkundigen bijvoorbeeld op vakantie, in de herfst worden de functies gecombineerd en in de winter, tijdens de piek, werken ze allemaal op de IC.
