Openheid na incidenten in de zorg vraagt om een systematische en georganiseerde aanpak. Tot die conclusie komen VUmc, AMC en onderzoeksinstituut NIVEL na een gezamenlijk onderzoek. Openheid is al jaren de professionele norm en sinds januari 2016 zelf een wettelijke verplichting, maar de praktijk blijkt weerbarstiger, constateren zij.
Samen met 12 ziekenhuizen hebben onderzoekers van de VU, het AMC en het NIVEL bekeken op welke manier deze ziekenhuizen vormgeven aan het gedeelde streven naar meer openheid bij incidenten. De bevindingen worden vrijdag gepresenteerd en gepubliceerd.
In de Nederlandse ziekenhuizen blijkt wel veel aandacht te zijn voor procedures die openheid over incidenten moeten bevorderen. In de 12 ziekenhuizen die aan dit onderzoek meewerkten wordt op verschillende manieren ondersteuning geboden aan zowel patiënten als zorgverleners die betrokken zijn geweest bij een incident. De ondersteuning van de zorgverleners is erop gericht dat zij zo snel mogelijk in staat zijn professioneel, dus open, te praten met hun patiënt.
Verdediging
Toch reageren zorgverleners die geconfronteerd worden met een incident, nog vaak door zich te verdedigen en terug te trekken, schrijven de onderzoekers. Begrijpelijk, maar bijna altijd contraproductief. Openheid moet daarom serieus georganiseerd worden. “Patiënten mogen van ziekenhuizen en zorgverleners verwachten dat zij professioneel en dus open, reageren als er iets mis is gegaan. Dat gaat niet vanzelf.”
Uit het onderzoek is een stappenplan gekomen dat zorgorganisaties hierbij gaan helpen. In het kort bestaat dat uit een grondig onderzoek door het ziekenhuis, openheid over de resultaten daarvan en een correcte beantwoording van vragen die er daarna nog bij de betrokkenen zijn.
Vervolg
Het onderzoek is een eerste aanzet op meer openheid te creëren. “Nadere uitwerking van deze stappen is noodzakelijk om Nederlandse ziekenhuizen (nog) concretere handvatten te bieden. We hopen daarom op korte termijn de nodige vervolgstappen te kunnen zetten in de tweede fase van OPEN”, aldus de onderzoekers.