Ziekenhuispersoneel voelt zich veel minder veilig op het werk dan ander personeel in de zorg. Dat constateert Abvakabo FNV op basis van eigen onderzoek naar grensoverschrijdend gedrag van seksuele aard. Zulke incidenten zijn volgens de werknemers in de ziekenhuizen niet goed bespreekbaar met de werkgever.
Enquête
Naar aanleiding van de ophef die vorige maand ontstond over het verrichten van seksuele handelingen door personeel in de thuiszorg, heeft Abvakabo FNV samen met marktonderzoeksbureau ADV een enquête onder haar leden gehouden over grensoverschrijdend gedrag van cliënten. Ruim 600 leden van de vakbond deden mee aan de enquête. Opvallend is dat werknemers in ziekenhuizen vaker aangeven zich niet veilig te voelen op hun werk. Een van de redenen die werknemers geven is dat grensoverschrijdend gedrag niet bespreekbaar is bij de werkgever. Ook voelen werknemers zich niet gesteund in situaties waarin zij zich onprettig voelen. Evenmin is bekend hoe de werkgever omgaat met situaties waarbij sprake is van seksueel grensoverschrijdend gedrag.
Een op de drie
Seksuele verzoeken van cliënten komen het vaakst voor in de geestelijke gezondheidszorg (ggz) en verpleeg-, verzorgingshuizen en thuiszorg (VVT). In de ggz heeft maar liefs een op de drie ondervraagden eens of vaker een verzoek gekregen tot het uitvoeren van seksuele handelingen. Ook krijgen respondenten uit de VVT en ggz vaker te maken met ander seksueel gedrag van cliënten. Dat grensoverschrijdend seksueel gedrag in de ziekenhuizen als een groter probleem wordt gezien, komt volgens vakbondsbestuurder Elise Merlijn door de algehele veiligheidscultuur in ziekenhuizen. “Ziekenhuispersoneel krijgt misschien niet vaak seksuele verzoeken zoals bij het voorval in de thuiszorg, maar er is veel vaker sprake van agressie en geweld tegen personeel, van cliënten, maar ook van bezoekers”, aldus Merlijn. “Werkgevers blijken hun werknemers hier onvoldoende bij te ondersteunen. Zo wordt niet altijd aangifte gedaan. Vaak voelen werknemers zich helemaal niet gesteund. Terwijl dergelijke incidenten vaak echt traumatisch zijn.”
Positief
Uit de enquête komen ook positieve resultaten. Ruim 80 procent van de respondenten uit de zorg voelt zich wél veilig op het werk. Bij ruim driekwart is grensoverschrijdend gedrag bespreekbaar met de werkgever. Als de respondenten niet bij de werkgever aankloppen, dan is dat meestal omdat ze de situatie zelf opgelost hebben. Van de respondenten die wel bij de werkgever aanklopten, geven bijna vijf op de tien aan dat de werkgever de cliënt hierna heeft aangesproken. Vier op de tien kregen ondersteuning van de werkgever.
Beroepscode
Abvakabo FNV benadrukt dat het onderwerp altijd serieus moet worden genomen. In de beroepscode verpleging en verzorging staat duidelijk dat verpleegkundigen geen enkele intieme of persoonlijke relatie met de zorgvrager mogen aangaan. Dat hier nu nog onvoldoende aandacht voor is, blijkt uit de enquête: meer dan de helft van de respondenten geeft aan dat er meer aandacht tijdens de opleiding moet worden besteed aan het omgaan met grensoverschrijdend gedrag. Collega-vakbond NU’91, die na de eerste berichten alarm sloeg en een meldactie is gestart, heeft in een maand tijd ongeveer veertig meldingen van zorgmedewerkers die zijn geconfronteerd met