De vaste Kamercommissie VWS vroeg AKD om de juridische analyse te maken van een verplichte overstap van vrijgevestigde medisch specialisten naar loondienst. Het advocatenkantoor kwam tot de conclusie dat dit helemaal niet ingewikkeld hoeft te zijn en hoognodig is. Opvallend was vooral de stelling dat de overheid specialisten niet zou hoeven compenseren voor de goodwill, de vaak grote som geld waarmee zij zich inkopen in een maatschap.
De discussie is niet nieuw. Voor andere recente beleidsdocumenten is de optie dat specialisten in loondienst gaan al onderzocht. Dat gebeurde vooral in het kader van vraagstukken met betrekking tot de betaalbaarheid en kwaliteit van de gezondheidszorg. Twee van deze onderzoeken waren zelf weer aanleiding voor het onderzoek van AKD, het rapport ‘Naar een toekomstbestendig zorgstelsel’ van de Brede Maatschappelijke Heroverwegingen en Zorgkeuzes in Kaart. Volgens minister Van Ark stroken de conclusies van AKD niet met de conclusies uit deze twee andere stukken.
Onder WNT of verplicht loondienst
In beide stukken worden twee alternatieven geopperd. Het ene is het maximeren van de inkomsten van specialisten op één of anderhalf keer de WNT-norm, het maximum voor bestuurders in de publieke sector. Het andere is een verbod op vrije vestiging. Volgens dit stuk kleven aan de eerste optie juridische kwetsbaarheden. De tweede optie zou kunnen worden uitgevoerd door in de Wet marktordening gezondheidszorg (Wmg) op te nemen dat zorgaanbieders alleen medisch-specialistische zorg in rekening mogen brengen als deze door artsen in loondienst is verricht. Hiervoor zouden wel meerdere wetswijzigingen nodig zijn. Bovendien zou de beroepsgroep het proces waarschijnlijk traineren, zo is te lezen in Zorgkeuzes in Kaart.
In het rapport ‘Naar een toekomstbestendig zorgstelsel’ worden evenmin onoverkomelijke obstakels gezien voor de uitvoerbaarheid. In het stuk wordt echter wél ervan uitgegaan dat de overheid specialisten moet compenseren voor goodwill. Juridisch zou nader onderzocht moeten worden wat daarvan het risico is. Hoewel het hiermee gemoeide bedrag onzeker is, is de claim geschat op bijna 2 miljard euro, zo is te lezen in het rapport.
Overigens staat in beide documenten dat het zowel de kostenbeheersing als de kwaliteit van zorg ten goede zou komen als specialisten in loondienst gaan. Het zou een belangrijke productieprikkel wegnemen, waardoor er minder handelingen zouden worden gedeclareerd en minder onnodige zorg zou worden geleverd.
Gedoe?
Het onderzoek van AKD riep in het veld verschillende reacties op. Volgens de Federatie Medisch Specialisten (FMS) zou het ontbinden van het medisch specialistisch bedrijf in ziekenhuizen tot chaos leiden. Volgens oud-ziekenhuisbestuurder Jaap van den Heuvel zou dit wel meevallen. “Veel gedoe wordt ook verwacht met het compenseren van de goodwill. Er zijn echter meerdere voorbeelden van langjarige arrangementen waarmee dit goed opgelost kan worden. Eindelijk kan dan gestopt worden jonge toetredende collega’s in een afhankelijke positie hiermee nog langer oneigenlijk te belasten. Overigens lijkt er juridisch ook geen basis te zijn voor het moeten compenseren van de goodwill. Niet voor de overheid en zeker niet voor het ziekenhuis. Iets om in het achterhoofd te houden”, schreef hij in een blog op Skipr.
Ambtelijke verkenning
Minister Van Ark ziet, gezien de demissionaire status van het kabinet, geen mogelijkheid om inhoudelijk op het AKD-rapport te reageren. Ze neemt dan ook geen standpunt in, anders dan de opmerking dat de conclusies niet overeenkomen met andere rapportages.
“Om dergelijke rapporten te kunnen gebruiken ter voorbereiding op de komst van een nieuw kabinet, zal ik verzoeken om op ambtelijk niveau te verkennen of en hoe de nieuwe inzichten uit het AKD-rapport in te zetten zijn bij toekomstig beleid”, aldus de bewindsvrouw.
Citaat:”Het zou een belangrijke productieprikkel wegnemen, waardoor er minder handelingen zouden worden gedeclareerd en er minder onnodige zorg zou worden geleverd”
Wie heeft dit opgeschreven? Heeft hij/zij dan geen enkele kennis over hoe de cure in elkaar zit?
Ziekenhuizen maken met de verzekeraars afspraken over productie en vergoedingen. Niet de dokters. We zitten al jarenlang in een keurslijf waarin we beknot worden. Je kunt wel meer doen dan afgesproken, maar het wordt niet vergoed. Bovendien zijn er al allerlei andere intiatieven gaande om de kosten in de hand te houden (deelbudgetten, zorg naar 1e lijn verplaatsen, etc etc). Bovengenoemde uitspraak doet het goed voor de bühne en sentiment, werkt rolbevestigend naar het publiek (zie je wel die graaiers), maar is enorm onjuist.
“Overigens staat in beide documenten dat het zowel de kostenbeheersing als de kwaliteit van zorg ten goede zou komen als specialisten in loondienst gaan”…. zijn dat niet beide dé belangrijkste argumenten om keuzes op te baseren? Het gaat met de zorg toch primair om de kwaliteit van de zorg en secundair om zorgkosten te beteugelen?
De rest is ondergeschikt uitregelen!
Onmiddellijk doorzetten dus!
Regeerakkoord 2021: exit vrijgevestigde medisch specialist, nu ?
Zie: https://www.skipr.nl/blog/regeerakkoord-2021-exit-vrijgevestigde-medisch-specialist-nu/
Het zou verstandig indien de minister het rapport van AKD nog eens goed toetst op realiteitsgehalte en juridisch realiseerbaarheid. Zo ook de doorrekeningen die er gemaakt zijn door Deloitte. De doorrekening gaat voorbij aan het feit dat 1 fte medisch specialist in loondienst formatief maar 80% inzetbaar is vanwege de 42/43 weken werken in verband met verlof en tussen de 10 tot 30% minder productie levert. Dat betekent extra inzet van formatie en levert per saldo geen kostenreductie op. Kijk naar de ziekenhuizen waar (overwegend) medisch specialisten werkzaam zijn in dienstverband. Soms zijn dat ook juist de probleemziekenhuizen. En ook in dienst verband wordt onzinnige zorg verleend en moet het budget van het ziekenhuis worden gevuld om bedrijfseconomisch te kunnen draaien. Zowel de dienstverbanders als de vrij gevestigden moeten dit doen binnen de zorginhoudelijke en financiële kaders die het ziekenhuis overeenkomst met de verzekeraars. De discussies in Den Haag gaat over inkomensnivellering door de winstaftrek (ondernemerschap) ter discussie te stellen maar vooral wie de zeggenschap binnen het ziekenhuis zou hebben. Die zeggenschap ligt niet anders in een (overwegend) dienstverband ziekenhuis vergeleken met vrij gevestigden. Men zou zich in relatie tot de kosten druk moeten maken om de povere ondernemingsstructuur, het beperkte personeelsbeleid en het het systeem dat van als het budget maar de begroting dekt. Een inefficiënt systeem dat niet aanzet tot kostenbeheersing. De positie van de medisch specialisten is de drogreden voor politiek en ziekenhuis bestuurder om het falen van het huidige systeem te verhullen. Een parlementaire enquête is op zijn plaats m.b.t. 25 jaar slecht beleid. Leg het integrale tarief weer bij de medisch specialist zoals 45 jaar geleden. Toen liepen de kosten niet uit de hand omdat de kosten destijds veel beheersbaarder waren onder aansturing van de medisch specialisten. Dat vergt een veel bredere aanpak door de minister en haar beleidsmakers, die ook nog eens goed moeten kijken naar de complexiteit van de DBC’s. Stop daarom met de drogreden en kom met een echte aanpak. mvg. Peter de Leede pdl@hyconsult.nl