De onafhankelijkheid is ver te zoeken als het gaat om onderzoek naar suikerziekte. Het gros van de publicaties wordt geschreven door onderzoekers en auteurs die banden hebben met farmaceutische bedrijven. Dat concludeert het Academisch Medisch Centrum (AMC) in een donderdag verschenen studie in het Britse wetenschappelijke tijdschrift British Medical Journal (BMJ).
De AMC-onderzoekers namen bijna 3800 artikelen onder de loep, geschreven in een periode van twintig jaar. Slechts 6 procent van de berichten bleek volledig onafhankelijk. “Het diabetesonderzoek kent weinig werkelijk onafhankelijk onderzoek en is veel te afhankelijk van een paar onderzoekers bij wie sprake is van serieuze belangenverstrengeling”, zegt Frits Holleman, internist bij AMC.
Slechts 110 auteurs, minder dan 1 procent van het totaal, zijn verantwoordelijk voor een derde deel van het totaal aantal artikelen. Van deze groep is 44 procent in dienst bij de farmaceutische industrie en 56 procent is werkzaam op de universiteit en werkt nauw samen met het bedrijfsleven.
‘Industrie-auteurs’
Holleman vindt dat er veel kritischer gekeken moet worden naar de rol van “industrie-auteurs” bij medische studies, gesponsord door het bedrijfsleven. Ook moet er een cultuuromslag komen bij wetenschappelijke instellingen. “Het is onmogelijk dat een klein groepje auteurs kritisch al deze onderzoeken kunnen schrijven. En als je grote bedragen van een firma ontvangt voor een onderzoek, is het heel moeilijk om te schrijven dat er niets van deugt”, vertelt Holleman van AMC.
Veel van deze onderzoeken worden volgens hem geschreven door professionele schrijfbureaus met als doel de positieve aspecten van een onderzoek te belichten. “De negatieve kanten worden weggelaten. Farmaceutische bedrijven houden data achter”, akdus Holleman.
De vereniging van universiteiten VSNU, opsteller van gedragscodes, onderstreept dat onderzoek altijd onafhankelijk moet zijn. “Maar samenwerken met bedrijven kan juist heel nuttig zijn. Het mag echter nooit ten koste gaan van onafhankelijkheid, betrouwbaarheid en integriteit”, zegt een woordvoerder. (ANP)
