De extra tariefverhoging in de in de geestelijke gezondheidszorg heeft zeer ernstige gevolgen voor verzekerden. Dat stelt Zorgverzekeraars Nederland (ZN). De branchevereniging roept minister Schippers (VWS) op de stijging van de tarieven in de ggz ongedaan te maken.
Aanpassing van de tarieven op een tijdstip dat de contractering van zorg voor 2014 al volop loopt, is volgens ZN onverantwoord. Het maakt het onmogelijk om de verzekerden tijdig duidelijkheid te geven over de gecontracteerde zorg. “De onderhandelingen tussen zorgverzekeraars en zorgaanbieders zullen mogelijk vertraging oplopen”, meldt ZN. “Bovenal maakt de tariefstijging het vrijwel onmogelijk de voor 2014 met alle partijen afgesproken kostenbeheersing te realiseren en toch tegemoet te komen aan de vraag naar geestelijke gezondheidszorg.”
Onevenredig gekort
GGZ Nederland stelt dat de tarieven juist wel omhoog moeten. “Zowel tarieven als volume lijken onevenredig gekort te worden, zonder dat daar een onderbouwing voor is,” meldt GGZ Nederland. “Daarmee dreigt voor patiënten in de ggz de kwaliteit en continuïteit van de zorg in gevaar te komen en kunnen er wachtlijsten ontstaan.”
Doordat de zorgverzekeraars de tariefstijging niet willen accepteren, worden instellingen volgens GGZ Nederland gedwongen onder de kostprijs te werken. “Hierdoor kan niet worden voldaan aan de kwaliteitseisen die o.a. door de inspectie, maar ook door VWS en de verzekeraars aan de instellingen worden gesteld. Verder hebben de meeste instellingen het door eerdere reducties financieel al moeilijk en dreigen ze door te lage tarieven in acute financiële problemen te komen,” aldus GGZ Nederland in een verklaring.
De brancheorganisatie onderzoekt of dit te rijmen valt met de afspraken in het bestuurlijk akkoord.
Bestuurlijk akkoord
Medio juli hebben de minister, zorgaanbieders, patiënten en zorgverzekeraars een bestuurlijk akkoord gesloten om de kostenstijging in de ggz in 2014 te beperken tot 1,5 procent en vanaf 2015 tot 1 procent, vermeerderd met loon- en prijsbijstelling. Onlangs is bekend geworden dat de tarieven in de ggz in 2014 met gemiddeld 6,37 procent extra mogen stijgen, bovenop de normale prijsindexatie die al 2,5 procent bedraagt.
In een brief aan de minister wijst ZN erop dat het ook zonder extra tariefstijging al moeilijk genoeg is om de kosten in de ggz te beheersen. “De afgelopen tien jaar stegen de uitgaven aan geestelijke gezondheidszorg met zo’n 9 à 10 procent per jaar en bleek het bijzonder moeilijk om inzicht te krijgen in de onderliggende oorzaken daarvan. Niet voor niets zijn in het akkoord over de ggz afspraken gemaakt over onder meer de noodzaak van transparantie over zorgvraagzwaarte en de uitkomst van de behandeling”, aldus ZN.
Wachtlijsten
Als het totale budget conform het akkoord beperkt wordt en de tarieven per behandeling omhoog gaan, zet dat druk op het aantal behandelingen. Daardoor kunnen wachtlijsten ontstaan en kan de zorgplicht in het geding komen.
Niet-gecontracteerde zorg
Voor de niet-gecontracteerde zorg is de situatie zo mogelijk nog ernstiger volgens ZN. “Zolang de aanpassing van artikel 13 van de Zorgverzekeringswet nog niet is afgerond, kunnen zorgverzekeraars op basis van een uitspraak van de rechter worden verplicht 75 tot 80 procent van de maximum tarieven te vergoeden. Dit mechanisme leidt tot een verminderde prikkel bij met name nieuwe en vrij gevestigde zorgaanbieders om contracten te sluiten. Door de gestegen tarieven wordt de prikkel om geen contracten te sluiten nóg groter.”
Met name in de verslavingszorg, waar tariefstijgingen van gemiddeld 29 procent tot 44 procent worden toegestaan, dreigt een groot deel van het budget terecht te komen bij niet gecontracteerde instellingen van slecht controleerbare kwaliteit. Op deze manier dreigt de bezuiniging straks onevenredig terecht te komen bij instellingen voor ernstig psychiatrische patiënten en dat is onacceptabel, aldus ZN.