Als Nederland haar ambitie van een volledig circulaire economie in 2050 wil waarmaken, moeten zorgaanbieders omschakelen naar een nieuw, circulair business model, stelt ABN AMRO. In dat kader past bijvoorbeeld het gebruik van gerecyclede materialen en biologisch afbreekbare materialen en deeltijdgebruik van dure ziekenhuisapparatuur.
Dit schrijft ABN AMRO in de vandaag verschenen publicatie ‘Healthcare: minder afval, meer delen en eten op maat’. De bank ondersteunt bedrijven die de stap naar een circulair businessmodel maken met nieuwe financieringsmodellen, die onderdeel zijn van ABN AMRO’s ambitie om in 2020 in alle sectoren vanuit minimaal honderd deals één miljard euro aan circulaire bedrijfsmiddelen te hebben gefinancierd. Hiermee moet één miljoen ton CO2-uitstoot worden bespaard.
De zorg kent volgens de bank twee soorten grondstoffenverspilling: afval en vastgoed. Het afval van de zorgsector bestaat vooral uit papier, verpakkingen en medische toepassingen: gemiddeld 1,3 kilo per ziekenhuispatiënt en duizend kilo per bed in de langdurige zorg. Als de zorgsector beleid zou voeren om deze ‘zorgafvalberg’ te verkleinen, kan deze volgens ABN AMRO met zo’n 30 procent omlaag.
Medicijnen en voedsel
Ook is er op het gebied van verspilling, vooral van medicijnen en voedsel, veel winst te behalen. Zo kunnen kleinere hoeveelheden medicijnen worden voorgeschreven en kunnen zorgorganisaties aan patiënten vragen om medicijnen van thuis in het ziekenhuis te gebruiken. Verder wordt in zorginstellingen zo’n 40 procent van het voedsel weggegooid. ABN AMRO stelt dat deze hoeveelheid gehalveerd kan worden, bijvoorbeeld door voedsel beter te presenteren en rekening te houden met voorkeuren van patiënten en bewoners.
Vastgoed, de andere grondstofverspiller, is volgens de bank verantwoordelijk voor de helft van de totale milieubelasting van zorginstellingen. Nieuwbouw kan dit percentage sterk verlagen en in samenspraak met bouwers en installateurs kunnen nieuwe panden zo energie-efficiënt mogelijk worden gemaakt.
Als energieverbruik van de gebouwen buiten beschouwing wordt gelaten, hebben volgens ABN AMRO zogeheten circulaire inputs de meeste impact. Ketenpartners zullen hun producten en diensten moeten aanpassen, bijvoorbeeld door gerecyclede materialen te gebruiken. Nu nog wordt bijna alles gemaakt van primaire grondstoffen, maar dat is eerder gewoonte dan een wettelijke eis.
Beschermende kleding
“Zo kunnen beschermende kleding, naaldencontainers en handschoenen goed van gerecyclede stoffen worden gemaakt. Ook kunnen gebruikte plastics gescheiden worden ingezameld en biologisch afbreekbare materialen worden gebruikt, zoals biologische afvalzakken en bio-afbreekbare hardplastics”, stelt Anja van Balen, Sector Banker Healthcare van ABN AMRO.
Daarnaast kunnen deelplatforms volgens haar bijdragen aan een efficiënter gebruik van kostbare apparatuur die nu beperkt wordt gebruikt. “Een ander voordeel van delen is dat apparatuur sneller wordt afgeschreven, waardoor de sector als geheel altijd over de laatste technologie kan beschikken. Ook leveranciers kunnen een bijdrage leveren door producten – waaronder verlichting, deuren, bedden en kranen – na vervanging terug te nemen en in een ander ziekenhuis neer te zetten.”
Wat Van Balen betreft, voegen zorgaanbieders de mogelijkheid van hergebruik toe aan de huidige organisatiedoelen. “Het is daarmee een toevoeging aan de gebruikelijke focus op gezondheid en welzijn en een positief financieel resultaat.” Het bijbehorende bunsiness model is er nog niet, dat wil ze de komende jaren gaan ontwikkelen samen met zorgaanbieders, “om onze aarde leefbaar te houden”.