De klimaatcrisis is de grootste bedreiging voor de volksgezondheid, volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). In aanloop naar de verkiezingen op 29 oktober benaderde de GZA de politieke partijen met vijf kernpunten voor een gezonde samenleving.
Schone lucht en verbod op PFAS en glysofaat
De groene zorgprofessionals pleiten er allereerst voor dat Nederland niet in 2050, maar in 2030 aan de WHO-grenswaarde voor schone lucht voldoet. Inmiddels veroorzaakt luchtvervuiling 1 op de 5 gevallen van astma bij kinderen. “De gezondheidsimpact van luchtvervuiling is vergelijkbaar met het dagelijks meeroken van vijf sigaretten. Het verkort de levensverwachting van Nederlanders met meerdere maanden per persoon. We kunnen daarom niet nog 25 jaar wachten op schone lucht”, aldus de alliantie.
Het tweede kernpunt betreft het vergroenen van de omgeving om gezondheidsrisico’s voor kwetsbare groepen bij extreme weersomstandigheden te beperken. “Meer groen draagt dus bij aan een goede fysieke, mentale en sociale gezondheid.” Daarnaast roept de GZA op tot inzet op een Europees verbod op PFAS-, flysofaat en andere landbouwgif en gewasbeschermingsmiddelen. “Zij hebben een schadelijke werking op ons hormoonsysteem, onze celdeling, ons afweersysteem, ons neurologische systeem. Vooral (jonge) kinderen en ouderen zijn hier vatbaar voor. We willen niet nog jaren wachten op een herbeoordeling van de toezichthoudende Europese en Nederlandse instanties, maar vanuit het voorzorgsprincipe per direct een verbod invoeren op deze middelen. Want de druk op de zorg wacht ook niet.”
Einde aan verspilling en onnodige zorg
Het vierde kernpunt stelt dat Nederland in 2030 voldoet aan de richtlijnen van het geadviseerde WHO-voedingspatroon. “Een groot deel van de chronische leefstijlziektes (hart- en vaatziekten, ongeveer de helft van de kankers, diabetes) hangt samen met onze leefstijl, waar voeding een groot onderdeel van is. Om de zorg houdbaar en het leven aangenaam te houden, moeten we toewerken naar een volledig gezonde, schone en veilige voedselketen in Nederland en Europa in 2030.” Daarbij draagt gezondere voeding ook bij aan een kleinere impact op het klimaat. Zo adviseert de WHO meer plantaardige voeding, voedselproductie die vrij is van pesticiden en onbewerkt voedsel.
Tot slot strijdt de GZA voor een einde aan de verspilling in de zorg. “De zorg is verantwoordelijk voor 4 procent van de totale afvalberg van Nederland. Terwijl veel materialen hergebruikt kunnen worden.” De GZA ziet al veel circulaire voorbeelden die navolging verdienen. “Daarnaast kunnen we als zorgsector meer inzetten op zinvolle zorg in plaats van onnodige zorg. Bijvoorbeeld doordat artsen zuiniger voorschrijven.”
