Leenstra is oprichter van Schok & Pomp, een onderneming in EHBO-cursussen. Ook richtte hij de stichting Burgerhulpverlening op. Die onderneming ondersteunt vrijwilligers bij het verrichten van eenvoudige, niet-medische zorgtaken voor medeburgers. Als arts-onderzoeker kent Leenstra de verdiensten van de wetenschap, maar voor vernieuwing is ook op de praktijk gestoeld ondernemerschap nodig, gelooft hij. “We kunnen de tekorten in de zorg niet oplossen met een tien jaar durende ingewikkelde wetenschappelijke studie. Daarvoor hebben we pragmatische, creatieve ingevingen nodig en praktische oplossingen vanuit het werkveld zelf. Een ondernemende zorgverlener denkt niet in Excel-sheets. Hij denkt na over de problemen die hij op zijn werk tegenkomt. Zorgverleners hebben vaak hele goede ideeën hoe ze de zorg kunnen verbeteren. Maar het wordt slimme zorgverleners nu onmogelijk gemaakt om te ondernemen. Het is heel moeilijk om aan geld, denkkracht en mensen te komen om iets te bouwen voor jouw patiënt.”
Briljante ideeën
Als het onmogelijk wordt gemaakt om te ondernemen, hoe heeft hij zijn ondernemingen dan van de grond gekregen? Voor Schok & Pomp is volgens Leenstra ‘extreem veel mazzel’ en ‘knokken’ nodig geweest. Met Burgerhulpverlening moet hij via crowdfunding aan geld komen. Leenstra vindt voor zoiets geen ondersteuning in het partijprogramma van GroenLinks PvdA. “Het gaat alleen maar over minder ondernemerschap”, richt hij zich tot Bushoff. De zorgwoordvoerder van PvdA GroenLinks vindt dat te kort door de bocht. Huisartsen zijn ook ondernemers en zijn partij wil dat daar juist meer van komen. Bushoff belooft huisartsen te willen helpen bij het vinden van betaalbare huisvesting. Hij zegt bovendien een voorstander te zijn van luisteren naar wat er in het zorgveld leeft. “Ik kom vaak bij huisartsen of ouderenzorginstellingen over de vloer. En vaak leven daar al de briljante ideeën hoe je de zorg kan verbeteren, innoveren en hoe je ook wel wat kunt besparen.”
Steeds meer op bordje
Leenstra benadrukt bij Bushoff dat het hem gaat om ondernemerschap dat problemen van de huisartsen oplost. Een issue is bijvoorbeeld dat ouderen steeds langer thuis blijven wonen. Dit betekent dat er veel meer op het bordje van de huisarts komt. “Nu moeten we oplossingen verzinnen voor problemen die eigenlijk niet van de huisarts zijn. Een voorbeeld is dat wij, of een ambulance, moeten uitrukken als iemand valt en niet overeind kan komen. Dat doen we met liefde, maar dat is niet waar onze zorg voor bedoeld is. Daarvoor zouden we eigenlijk een veel beter initiatief kunnen bedenken. Zoals ervoor zorgen dat buurtgenoten gealarmeerd worden dat mevrouw Jansen op de grond ligt.” Bushoff zegt mooie innovaties best de ruimte te willen geven. Hij gelooft dat wetenschappers niet van bovenaf moeten verzinnen wat goed is, maar met de zorgverleners. “Ze moeten samen kijken: wat helpt jullie in je werk om ervoor te zorgen dat jullie werk gemakkelijker wordt of dat de patiënt beter geholpen wordt. GroenLinks PvdA bezuinigt niet maar investeert in het hoger onderwijs, waardoor dit soort innovaties met zorgverleners mogelijk worden.”
Rectaal toucher
Leenstra blijft erbij dat de innovatie vooral van zorgverleners zelf moet komen en niet van wetenschappers of consultants. “Ik wil niet dat mensen met suède schoenen en krijtstreeppakken – die nog nooit een rectaal toucher hebben uitgevoerd – mij vertellen hoe ik mijn werk moet doen. Er zijn heel veel verpleegkundigen met waanzinnige ideeën, die daarvoor geen tijd hebben. Waarom gaan politici niet direct naar die zorgverleners toe en zeggen: kijk, hier heb je een zak met geld?” Hij pleit voor een startbudget voor goede business cases. “Dat is er niet. Er is niks.” Bushoff vindt het geen kwestie van wetenschap ondersteunen óf zorgverleners. “Het is een kwestie van én én.”
BNR Beter Verkiezingsspecial
De volledige uitzending van BNR Beter vindt u hier.
