Er is een grote behoefte aan cijfers die iets zeggen over de veiligheid van onze patiëntenzorg. Iedere indicator heeft zo zijn eigen invalshoek en daarmee ook zijn eigen doel met bijbehorende voor- en nadelen.
De meest gebruikte indicatoren zijn op dit moment de Sterftecijfers (HSMR) en onverwacht lange ligduur (OLO). De HSMR wordt als verplichte legitimerende indicator gebruikt en de OLO als klinische procesindicator. Waar het eigenlijk om gaat, is om te kijken naar álle indicatoren die een instelling of zorgprofessional direct kan gebruiken om de veiligheid en kwaliteit te verbeteren.
Ongeplande heropname
Dit vergt indicatoren die enerzijds voldoende betrouwbaar zijn, maar anderzijds ook herkenbaar genoeg zijn voor de zorgprofessionals om als handvat voor verbetering te dienen. Daadwerkelijke veiligheid en kwaliteitsverbetering liggen namelijk uiteindelijk bij de zorgverlener. Vanuit deze wetenschap heeft Kiwa Carity een aantal aanvullende indicatoren ontwikkeld, gericht op verbetering, waarvan ik er in deze blog één toelicht: de ongeplande heropname.
Vermijdbare zorgconsumptie
De indicator Ongeplande heropnamen is een adequaat middel om onbedoelde en mogelijk voorkombare zorgconsumptie op te sporen. In maar liefst 90 procent van de ongeplande heropnamen wordt vermijdbare zorgconsumptie gevonden. Uit onderzoek blijkt dat deze indicator hiervoor effectiever is dan dossieronderzoek waarbij op basis van de (H)SMR en/of de OLO gekeken is. Het is daarmee een zinnige en effectieve indicator om dossieronderzoek mee uit te voeren.
Aangrijpingspunt
Wanneer we dieper in de ongeplande heropnamen duiken, kunnen deze ons een hele hoop vertellen. Waarom is de patiënt onverwacht opnieuw opgenomen? Is er bij de vorige opname iets niet goed gegaan? Hadden we het aan kunnen zien komen of zelfs kunnen voorkomen? Wat was de impact voor de patiënt? Hoe heeft het de planning geraakt? Heeft het tot extra kosten geleid?
Al deze vragen kunnen beantwoord worden en zo het ziekenhuis op meerdere gebieden helpen. Hiervoor is het startpunt altijd inzicht: in de frequentie, de oorzaken en de consequenties. Dan wordt ook duidelijk in welke mate en op welke manier de heropnamen aangrijpingspunten voor verbetering zijn.
Nieuwe indicatoren kunnen dus wel degelijk groot nut hebben, mits ze maar een duidelijk aspect van de zorg belichten en voldoende aansluiten op de praktijk.
Marlijn Abbink-Cornelissen
Kiwa Carity