Nederlanders zijn zelfstandig. Ze lossen graag zelf hun problemen op. En als de – toch altijd met enige argwaan bekeken – medische of farmaceutische professionals niet met instant oplossingen komen, dan gaan ze zelf op zoek.
Ze steken hun licht op bij de buren, vrienden, familie, mede-sportievelingen bij de sportschool, klasgenoten en uiteraard het allesomvattende en alwetende internet. En zo begint het zelf dokteren.
Nachtje studeren op Ritalin
Eindexamenleerlingen grijpen met speels gemak naar Ritalin omdat ze op de drukke studiedagen in de aanloop naar de test ‘makkelijk’ een nachtje geconcentreerd kunnen doorhalen. Recept onnodig: op het schoolplein gaan de tabletjes – al dan niet tegen betaling – schijnbaar in aanzienlijke hoeveelheden van hand tot hand. Dat het hier om amfetaminen gaat die onder de Opiumwet vallen, is van ondergeschikt belang. Dat het volstrekt averechts kan werken en je er zelfs hyperactief van wordt, heet vette pech. En ach, de hoofdpijn, misselijkheid, haaruitval, slaperigheid en jeuk: daar hebben alleen anderen last van…
Categorie twee van huisdoktertjes is de groep die vecht tegen een overschot aan lichaamsvet. Groot is de straat- en internethandel van verboden afslankproducten met efedrine (soms opgeplust en dan heet het stackers) en phentermine. En de groep believers in het HCG-hormoon lijkt al evenmin af te nemen. Weg met dat beetje meer bil of buik. Niemand vraagt zich ogenschijnlijk af waarom die middelen niet op recept verkrijgbaar zijn, terwijl het antwoord toch zo simpel is: de balans werkzaamheid-veiligheid is negatief. De risico’s zijn groter dan het verwachte effect. Er zijn gevallen bekend waarin gebruikers definitief zijn afgevallen…
Juichverhalen op internet
Het Hollandse gebrek aan zon zet de deur open naar groepje drie van doorzonwoningspecialisten: de populariteit van het niet-geregistreerde synthetisch hormoon melanotan blijkt niet te stoppen. Vooral bodybuilders zweren erbij. De juichverhalen van malafide internetaanbieders beloven een egale diepbruine huid, vetverbranding en een verhoogd libido. Raar dat dit wondermiddel dat al eind vorige eeuw in de belangstelling kwam nog steeds niet voorgeschreven wordt. O, wacht: we weten nog niet zeker of het huidkanker veroorzaakt, er zijn casussen van Rhabdomyolyse (spierafbraak) beschreven, en bij sommige gebruikers laat het sproeten en moedervlekken spontaan nieuwe, grote vormen aannemen. Gezond kleurtje, dat oranje…
Als we dan toch in de sportzaal rondhangen, dan zijn er uiteraard supplementjes genoeg om de spiergroei bovennatuurlijke vormen aan te laten nemen. Anabolen zijn onuitroeibaar, testosteron is bezig aan een nieuwe opmars, en tja: als het bijeffect van de pillen erectie-negatieve gevolgen heeft, dan is het bestellen van Viagra of een van zijn broertjes of zusjes maar een paar muisklikken bij je vandaan. Dreig je te snel klaar te komen, dan zijn er zelfs combinatiepreparaatjes met een antidepressivum en een kalmerend middel erin zodat niets een porno-performance meer in de weg staat.
Straffen moeten omhoog
Ik mag er dan met enig sarcasme over schrijven, maar het is een groeiend fenomeen waar internationale criminele bendes grote sommen geld mee vangen over de rug van goedgelovige consumenten die snel willen scoren in uiterlijk, seks of succes. De straffen op de illegale handel zijn te laag en moeten omhoog getrokken worden tot het niveau dat ook drugsbaronnen ten deel valt. De te vaak vervuilde, ondeugdelijke of misleidende samenstelling van de nepmiddelen zorgt voor een extra gezondheidsrisico waarvoor brave verzekerden collectief opdraaien als het mis gaat.
Nederlanders zijn zelfstandig. We lossen graag zelf onze problemen op. Wanneer gaan we dit probleem uit de wereld helpen?
Ruud Coolen van Brakel
Bestuurder van het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik (IVM)