Nederland loopt achter bij de bestrijding van sociaaleconomische gezondheidsverschillen. Dat betogen epidemiologen Tanja Houweling en Johan Mackenbach in het Nederlandse Tijdschrift voor Geneeskunde (NTvG). Recente plannen van minister Klink van Volksgezondheid zijn volgens de wetenschappers “mager”.
Verschillen groeien
In hun bijdrage in het NTvG wijze Houweling en Mackenbach er op dat de gezondheidsverschillen de laatste jaren alleen maar groeien. Mensen met hoger onderwijs leven nu zes tot zeven jaar langer dan mensen met alleen lager onderwijs. Het verschil in jaren geleefd in goede gezondheid is zelfs bijna twintig jaar.
Kopgroep
Serieuze maatregelen worden in de meeste landen nog niet genomen. Uitzondering zijn Engeland, Zweden en Noorwegen. Nederland hoort volgens de onderzoekers niet bij deze kopgroep, terwijl Nederland in de jaren negentig van de vorige eeuw nog een voorhoedepositie innam. Volgens Houweling en Mackenbach is het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) vooral druk geweest met de stelselwijziging. Bovendien maakt het veranderde politieke klimaat aandacht voor gezondheidsverschillen minder populair bij politici en ambtenaren.
Mager
Het nieuwe plan van aanpak dat minister Klink van Volksgezondheid onlangs aan de Tweede Kamer heeft gepresenteerd, is volgens Houweling en Mackenbach te mager. Het plan bevat geen concrete beleidsdoelstelling. Bovendien doet het plan geen recht aan het sectoroverschrijdende karakter van het probleem van gezondheidsverschillen. Veel gezondheidsverschillen hangen samen met arbeids- en woonomstandigheden en die worden door Klink niet geadresseerd.
Eigen verantwoordelijkheid
Daarbij legt de minister volgens Houweling en Mackenbach te veel nadruk op de rol van leefstijlfactoren bij het ontstaan van gezondheidsverschillen. Een benadering die zich beperkt tot voorlichting over de gezondheidsrisico’s van dit gedrag en het aanspreken van burgers op hun eigen verantwoordelijkheid, leidt volgens de onderzoekers juist gemakkelijk tot vergroting van gezondheidsverschillen.
