Apotheken hebben medische gegevens van hun klanten aan het commerciële bedrijf TENA, een bekende leverancier van incontinentiemateriaal, gegeven zonder patiënten daarvan op de hoogte te stellen. Het gaat om gegevens van klanten die incontinentiemateriaal gebruiken.
Door nieuwe regels bij zorgverzekeraars Achmea, Agis en Zilveren Kruis moeten apotheken al hun incontinente klanten indelen in categorieën, van lichte tot zware incontinentie. Sommige apotheken hebben hiervoor de hulp van TENA ingeschakeld om de patiënten te bellen.
Lastige eis zorgverzekeraar
De beroeps- en brancheorganisatie van apothekers KNMP zegt in een toelichting dat Achmea sinds juli als eerste zorgverzekeraar een aangepast beleid voert ten aanzoen van incontinentiematerialen. “Het is voor apothekers buitengewoon lastig om aan deze eisen te voldoen”, stelt de KNMP. De verzekeraar eist van apothekers die incontinentiematerialen leveren aan Achmea-verzekerden, dat er met deze patiënten een intakegesprek plaatsvindt door een gediplomeerd verpleegkundige. Deze moet de patiënten indiceren en indelen in een bepaald patiëntenprofiel, waarna de patiënten worden gebudgetteerd op dagbasis. “Als gevolg van de nieuwe eisen van zorgverzekeraars zijn er bedrijven zoals Tena Consult, die apothekers aanbieden om hen te ondersteunen bij de dienstverlening rondom hulpmiddelen.”
Risico voor apotheek
De KNMP zegt signalen te ontvangen van apothekers en patiënten dat zij niet uitkomen met de door de verzekeraar vergoede hoeveelheid incontinentiematerialen. Wanneer een patiënt meer incontinentiematerialen gebruikt dan Achmea berekent, dan draait de apotheek voor de kosten op. De KNMP voorziet dat apotheken mogelijk stoppen met het leveren van bijvoorbeeld incontinentiematerialen “als gevolg van de lastig uitvoerbare eisen van zorgverzekeraars en de financiële risico’s die apothekers gedwongen worden aan te gaan”.
Gebruikersprofielen klant
Zorgverzekeraar Achmea hanteert zeven profielen waarin gebruikers van incontinentiemateriaal worden ingedeeld. Aan de hand van het profiel wordt bepaald hoeveel en welke soort luiers klanten nodig hebben. Volgens Achmea bepalen apothekers zelf hoe ze de klanten indelen in de gebruikersprofielen en welke onderaannemers ze hiervoor inschakelen. “De leverancier geeft de apotheker advies, de apotheker bepaalt vervolgens samen met de klant wat voor materiaal die krijgt. Wij staan hier buiten”, aldus de woordvoerster van Achmea.
Met het gebruikersprofiel wil Achmea naar eigen zeggen de reële behoefte van de klant vaststellen. “Op deze manier proberen we onze bijdrage te leveren aan betere kwaliteit en verspilling van te veel materiaal tegen te gaan”, aldus Marjolein Verstappen, directeur Zorginkoop van Achmea.
Kamervragen
GroenLinks-Tweede Kamerlid Linda Voortman heeft donderdag meteen bij het kabinet aan de bel getrokken en Kamervragen gesteld. Voortman: “GroenLinks vindt het een vreemde zaak. En dan nog wel uit naam van de apotheek, een schending van de privacy van de patiënt. Bovendien heeft een fabrikant een commercieel belang, dus is er van een onafhankelijk oordeel geen sprake.”
“Volgens mij moeten cliënt en zorgaanbieder samen kijken welk product het beste past bij de vraag. Een verzekeraar zou met de fabrikant over de prijs van producten moeten praten, in plaats van TENA op patiënten af te sturen”, aldus het Kamerlid.
Privacy
Minister Schippers laat uitzoeken wat hier precies aan de hand is en zal passend reageren, liet haar woordvoerder alvast weten. “Het is op zich goed als verzekeraars willen weten of mensen die gebruik maken van zorg dat terecht en in de juiste mate doen, om daarmee verspilling tegen te gaan. Maar het kan niet dat een bedrijf de beschikking krijgt over patiëntengegevens. Apothekers hebben zich te houden aan de wet als het gaat om privacybescherming. Zo mogen zij zonder expliciete toestemming geen privacygegevens, waaronder uiteraard medische, aan bedrijven geven.”
Onderzoek
Volgens de fabrikant vragen patiënten zelf om contact of vraagt de apotheek hen of ze het goed vinden als ze door TENA worden benaderd. De privacy van de patiënten zou volgens TENA niet in het geding komen. “De gegevens van de patiënten worden met grote discretie behandeld en enkel opgeslagen in het digitale zorgdossier dat alleen toegankelijk is voor de apotheek”, meldt het bedrijf donderdag. TENA zegt niet betaald te worden voor de adviezen. “Het is een service die wij bieden.”
(ANP / De Telegraaf /Skipr)
