AppleMark
Circa een derde van de cliëntenraden in de ziekenhuizen is door de raad van bestuur om advies gevraagd bij de keuze voor een nieuw organisatiemodel voor de medisch specialistische zorg. Dat komt naar voren uit een enquête van het landelijk steunpunt medezeggenschap LSR.
In totaal reageerden 23 cliëntenraden op de LSR-enquête over de introductie begin dit jaar van het nieuwe besturingsmodel in de medisch specialistische zorg. Als gevolg van dit nieuwe model hebben de medisch specialisten de vak-maatschap moeten verruilen voor het medisch specialistisch bedrijf (MSB), loondienst of aandeelhouderschap. Negentig tot 95 procent van de ziekenhuizen met vrijgevestigde specialisten heeft uiteindelijk gekozen voor het model rond het MSB, ook wel aangeduid als ‘super-maatschap’.
Volgens het LSR is de voorkeur van de medisch specialisten hierbij leidend geweest. De cliëntenraden zijn tot op zekere hoogte geconsulteerd, als verschilt dit –blijkens de LSR-enquête– per ziekenhuis. Acht cliëntenraden hebben op verzoek van de raad van bestuur advies gegeven over de ingrijpende veranderingen. Negen cliëntenraden werden door de raad van bestuur geïnformeerd over het keuzeproces. Acht cliëntenraden hadden daarnaast overleg met de medische staf.
Weinig veranderingen
Van acht ziekenhuizen die advies hebben uitgebracht, wilde slechts de helft de uitkomst van het advies met de LSR delen. Deze uitkomsten varieerden van ‘neutraal’ tot ‘positief met kanttekeningen’. Uit de verdere uitkomsten van de LSR-enquête blijkt dat de cliëntraden in meerderheid weinig grote veranderingen verwachten van de entree van het MSB als leidende factor in het besturingsmodel van ziekenhuizen. Gevraagd naar de impact op de medezeggenschap geven dertien cliëntenraden aan geen gevolgen te verwachten. Als het gaat om de kwaliteit van zorg voorzien vijftien cliëntenraden geen grote gevolgen.
Kritiek
Toch zijn er ook kritische reacties. Vier cliëntenraden verwachten dat het MSB dusdanig autonoom gaat functioneren dat het een obstakel wordt voor medezeggenschap door de patiënt. Eén van de cliëntenraden wordt in deze opvatting gesterkt door de poging van het MSB om binnen de medezeggenschapsstructuur van het ziekenhuis opgewaardeerd te worden tot ‘preferent partner’ boven cliëntenraad, ondernemingsraad en verpleegkundige adviesraad.
Drie cliëntenraden verwachten dat de nieuwe positie van het MSB een negatief effect heeft op de kwaliteit, aangezien materiële belangen zullen prevaleren boven zorginhoudelijke en er meer gestuurd zal worden op omzet. Een cliëntenraad verwacht juist een positief effect, aangezien kwaliteit het gehele MSB aangaat en medisch specialisten elkaar kritischer durven te benaderen.